شعبان کیا - مربی پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر گرگان
فرزاد افشاری - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

زنگ قهوه ای یا زنگ برگی گندم با عامل Puccinia triticina Eriksoon یکی از مهمترین بیماری های گندم در سراسر دنیاست شناسایی فاکتورهای بیماریزایی و تغییرات احتمالی سالیانه در جمعیت عامل بیماری در مناطق مختلف در تهیه ارقام مقاوم با ژن های مقاومت موثر ضروری می باشد به همین منظور طی سال های 1381-86 خزانه های تله Trap Nursery شامل 37 لاین تقریبا آیزوژنتیک Near Isogenic Lines تهیه شده با رقم Thatcher که هر لاین دارای ژن مقاومت مشخصی به زنگ قهوه ای Lr-gene است به اضافه رقم حساس بولانی به عنوان شاهد در شرایط آلودگی طبیعی و زیر سیستم آبیاری مه پاش در گرگان و بدون سیستم آبیاری مه پاش در گنبد کاشته شدند یادداشت برداری در مرحله ظهور برگ پرچم و زمانی که رقم شاهد بالاترین میزان آلودگی را نشان داد برای درصد آلودگی و همچنین تیپ آلودگی انجام شد واکنش S به عنوان وجود بیماریزایی Virulence و واکنش های O.MR RوMS به عنوان عدم وجود بیماریزایی Avirulence منظور گردید بر اساس نتایج به دست آمده در طی سال های زراعی 1381-86 برای ژن های Lr3ka . Lr3 . Lr2c .Lr1. Lr21 . Lr20. Lr18 . Lr17 . Lr16 . Lr15. Lr14b. Lr14a . Lr13 .Lr12 .Lr11. Lr10 Lr3bg Lr34 Lr33 . Lr32 . Lr30. Lr26 . Lr24. Lr23 .Lr22b. Lr22a و Lrb بیماریزایی در هر دو منطقه گرگان و گنبد مشاهده شد

زنگ برگی،بیماریزایی،خزانه تله،لاین های آیزوژنیک،ژن های مقاومت