حمید ظفرینیا - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد و استاد دانشگاه تربیت مدرس
کاظم ارزانی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد و استاد دانشگاه تربیت مدرس
ایوبعلی قاسمی - عشو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

در راستای بررسی سازگاری ارقام گلابی آسیایی با شرایط آب و هوایی ایران که توسط گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس دردست انجام است پژوهش حاضر به منظور بررسی اولیه سازگاری 9 رقم گلابی آسیایی در دو منطقه اصفهان انجام شد. بدین منظور ارقام گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd.) پیوند شده بر روی پایه های دانهالی گلابی اروپایی (Pyrus communis L.) در فصل رویشی 1387 در منطقه پیربکران اصفها جهت اندازه گیری میزان عناصر غذایی ازت، فسفر و پتاسیم و میزان کربوهیدرات کل در 3 مرحله رشد رویشی بر روی برگ های برداشت شده مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین این اندازه گیری ها در منطقه کبوترآباد اصفهان و بر روی ریشه و قسمت های هوایی (برگ و شاخه) و بصورت تخریبی بر روی نهال های پیوند شده و در طی فصل رشد رویشی در سال 1388 تکرار شد. نتایج نشان داد که ارقام گلابی آسیایی از نظر صفات یاد شده به صورت معنی داری تحت تأثیر قرار گرفتند و در مقایسه با ارقام بومی این منطقه یعنی سبری (SB) و شاه میوه (SH) در شرایط بسیار مناسب قرار دارد. نتایج تجزیه عناصر غذایی ذازت، فسفر و پتاسیم برگ و نیز کربوهیدرات محلول برگ در هر دو سال و در هر سه مرحله نمونه گیری نشان از تفاوت معنی دار در بین ارقتم گلابی داد. در طول فصل میزان ازت و فسفر برگ به طور معنی داری کاهش یافت اما میزان پتاسیم به طور معنی داری افزایش داشت. کربوهیدرات محلول برگ نیز در هر سه مرحله نمونه گیری تفاوت معنی داری نشان داد، به طوری که مقدار کربوهیدرات برگ در سال اول به طور معنی داری به تدریج از اوایل فصل تا اواسط فصل رو به افزایش گذاشته و از این زمان تا اواخر فصل مقدار آن کاهش پیدا نمود. اگرچه میزان کربوهیدرات برگ در سال دوم تا اوسط فصل رو به کاهش گذاشته و سپس مقدار آن اواخر فصل افزایش داشت. ریشه ها مهم ترین اندام ذخیره کننده کربوهیدرات بوده و مقدار کربوهیدرات محلول ساقه، ریشه و نیز فسفر و پتاسیم ریشه در طول فصل رشد شروع به کاهش کرد. مقدار درصد ازت و پتاسیم ساقه در طول فصل کاهش یافته و مقدار فسفر آن ابتدا کاهش و سپس افزایش پیدا کرد. مقدار ازت ریشه نیز در طول فصل افزایش پیدا کرد.

تغییرات فصلی، ازت، فسفر، پتاسیم، کربوهیدرات محلول