شهلا کیان امیری - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار و استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محمد اسماعیل حسنی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار و استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
ذبیح اله زمانی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار و استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

در این تحقیق تنوع ژنتیکی 19 پایه اصلاح شده سیب در انگلستان و روسیه که از مناطق ایران جمع آوری شده همراه با 12 ژنوتیپ و پنج نمونه حاصل از کشت بافت به کمک نشانگر DNA(RAPD) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 100 آغازگر تصادفی در انجام واکنش PCR روی نمونه ها ارزیابی شد که 10 آغازگر تکثیر DNA الگو را به خوبی انجام داده و بین نمونه ها چند شکلی قابل ملاحظه ای نشان دادند. این 10 آغازگر در مجموع 160 باند در کل نمونه ها تکثیر کردند که 136 باند چند شکل بودند. تجزیه کلاستر نمونه ها براساس باندهای چند شکل با استفاده از شریب تشابه دایس و به روش UPGMA انجام گرفت. بیشترین تشابه ژنتیکی (90%) بین پایه کوتاه کننده B.9a و B.9b بدست آمد. در تجزیه کلاستر، نمونه ها در حد تشابه 0/60 در چهار گروه مجزا جای گرفتند. گروه بندی پایه های پاکوتاه کننده سیب در اغلب موارد با مناطق جمع آوری آنها مطابقت خوبی نشان داد که نشان دهنده زمینه ژنتیکی نزدیک و یا داشتن والد مشترک می باشد. ضریب کوفنتیکی بین ماتریس تشابه و دندروگرام در حد r=0/89 بدست آمد که برازش مناسب دندروگرام با ماتریس تشابه را نشان داد. به علاوه، این آزمایش نشان داد که نشانگر RAPD برای گروه بندی نمونه های سیب پایه کوتاه کننده یک تکنیک موثر و مفید است.

سیب رقم آزایش، پایه های پاکوتاه کننده، تنوع ژنتیکی، PCR، RAPD