حسن اکبری - استادیار گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی
عبداله سلمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی

باغ و فرش گویاترین آثار هنری ایران بوده که ریشه در فرهنگ و تمدن داشته و با طبیعیترین علایق، عواطف و باورهای انسانیمانوس هستند، در واقع هم هنرمندان باغسازی و باغآرایی و هم هنرمندان فرشبافی و طراحی فرش، زیباترین و ممتازترین تلاشها رابه منظور تجلی ماهرانه و مطلوب ذوق، فکر، احساس، رمز و رازهای درونی و ذهنی خود و باورهای مردم به کار میگیرند. موضوع اینتحقیق بررسی تاثیر الگوی طراحی باغهای دوره ایلخانی شهر تبریز بر قالیهای طرح باغی آذربایجانمی باشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیرات متقابل فرم، هندسه و الگوی طراحی باغ و فرش ایرانی بر یکدیگر می باشد. به نظر میرسد بین الگوی طراحی باغهایدوره ایلخانی و فرشهای طرح باغی رابطهای وجود دارد. جهت بررسی و تحلیل تاثیرات متقابل عناصر کالبدی باغهای ایرانی وقالیهای طرح باغی، سه باغ مربوط به دوره ایلخانی شامل باغ صاحبآباد، باغشمال و باغ ایلگولی در شهر تبریز و شش قالی طرح باغی مربوط به قرن 55 و 54 هجری شمسی انتخاب گردیده و ویژگیها و شاخصهای مختلو باغهای ایرانی از جمله: خصوصیاتطبیعی و جغرافیایی، فضاهای معماری و کالبدی، هندسه باغ ایرانی، حضور آب در باغ ایرانی، گیاهان و حیوانات، اصول طراحی وزیباییشناسی مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر اینست که طرح و ساختار کلی فرشهای باغی شمالغرب ایران با ساختار کلی باغهای ایرانی دوره ایلخانی هماهنگی دارد. بیشترین عناصر و شاخصهای باغ ایرانی به ترتیب در طراحی باغصاحبآباد ، باغشمال و ایلگلی نمود پیدا کرده است. همچنین بیشترین عناصر و شاخصهای بقغ ایرانی در طراحی فرش باغی ) شمالغرب )شماره 4( و کردستان )شماره 2( و کمترین در طراحی فرش باغی هریس )شماره 9 نمود یافته است. باغ صاحب آباد تبریز بیشترین و باغهای ایلگلی و شمال کمترین تاثیر را از نظر الگوی طراحی بر فرشهای مورد مطالعه این تحقیق داشته است

باغ ایرانی، فرش باغی، تبریز، باغ ایلخانی، الگوی طراحی