موسی راستانیا - دانشجو کارشناسی ارشد گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد عجب شیر ایران نویسنده مسیول
امیررضا کریمی آذر - استادیار گروه معماری دانشکده معماری و هنر دانشگاه گیلان رشت ایران

مطالعات اخیر نشان از گسترش روند بیتحرکی کودکان در غیاب فضاهای باز م یدهد و گسترش بیشتر بازیهای رایانهای و تلویزیون در آینده موید بر پایداری این روند است. شیوه جدید زندگی کودکان و نشستن بیشتر پشت کامپیوتر و بازیهای بیتحرک نسبت به گذشته نگرانیهای جدی در مورد سلامت و رشد طبیعی آنها ایجاد کرده است. جهت ترغیب کودکان به بازی در فضاهای سبز و طبیعی یعنی ایجاد فضاهای سبز ایمن و جذاب برای دسترسی سادهتر به این اماکن از مهمترین شیوههای مبارزه با این روند بی تحرکی و مشکلات دیگر ناشی از زندگی جدید شهری بهخصوص در شهرهای بزرگ است. بازی قسمت عمده ای از زندگی یک کودک است. بازی در فضای باز فرصت پرورش خلاقیت، ابتکار، اتصالات اجتماعی و رفتارهای آموخته را ایجاد میکند. فضاهای طبیعی فرصت تحریک حسی و تنوع فیزیکی برای کسب تجارب دوران کودکی در خارج از منزل را ایجاد میکند. با طراحی دقیق، محل بازی ساختهشده میتواند برای شبیهسازی محل بازی طبیع ی سبز استفاده شود. سبز سازی ادغام عناصر طبیعی و فرآیندها در یک محل بازی است. تجربیات مستقیم اجتماعی و فردی کودکان در طبیعت در اوایل تا وسط دوران کودکی بین سنین سه تا دوازده سال، به شکلگیری هویت محیطی آنها انجامیده و اقدامات محیطیشان را جهت میدهد. بازی در فضای باز در محل بازی سبز شده دارای اثر مثبتی بر رشد اجتماعی کودکان، توسعه مهارتهای حرکتی، توجه و سطح فعالیت آنها است؛ که همچنین میتواند به کودکان تجربیاتی در مناظر طبیعی بدهد که به رشد اخلاق، ارزش ها و اعمال آنان میانجامد. حیاط مدارس یا مهدکودک قابلیت کمک به آموزش کودکان را داشته و بهتنهایی محل مطمین و امن است که نگرانی والدین هنگام بازی را برطرف میکند. درک روابط بین بازی، تجربه در طبیعت، هویت محیطی، سلامت، یادگیری، توجه و مزایای رشد با بازی در فضای باز و تکامل طراحی محل بازی میتواند به ارایه یک سری دستورالعمل برای ارایه محل بازی مناسب دوران کودکی منجر شود. هدف از این تحقیق بررسی و جمعبندی تحقیقات موجود در این زمینه، ارایه خلاصهای از کارهای ارایهشده در این زمینه و پیدا کردن الگوهای عملی و بهروز جهت بالا بردن سرزندگی در کودکان است.

فضای سبز، مهدکودک، کودک، سرزندگی