حجت ناجی - دانشجوی کارشناسی ارشد، شناسایی و انخاب مواد فلزی - دانشگاه صنعتی سهند،
جعفر خلیل علافی - استاد دانشکده مهندسی مواد - دانشگاه صنعتی سهند، صندوق پستی: 5197817169
ویدا خلیلی - استادیار دانشکده مهندسی مواد - دانشگاه بناب، صندوق پستی: 5551761167
رضا توانگر - استادیار دانشکده مهندسی مواد - دانشگاه صنعتی سهند، صندوق پستی: 5197817169

هدف از کار حاضر آنالیز کمی فازهای موجود در آلیاژ حافظهدار نایتینول با درصد نیکل 8/50 است، که در دماها، زمانها و تحت تنشهای مختلف پیرسازی شدهاست. بدینمنظور ابتدا از نمونههای نایتینول تست DSC گرفته شد و سپس نمونهها در دو حالت دمای اتاق و دمای 75 درجهسانتیگراد تحت آزمون پراش پرتو ایکس قرار گرفتند و با استفاده از روش ریتولد و نرمافزار MAUD )برنامه روش ریتولد( درصد وزنی فازهای موجود در نمونهها محاسبه شد. نتایج بهدست آمده از آنالیز کمی نشان داد که در نمونههای پیرسازی شده تحت تنش مقدار رسوبات Ni4Ti3 افزایش یافته است. همچنین مقدار رسوبات مذکور در دو حالت دمای اتاق و دمای 75 درجه سانتیگراد تغییر نکرده است و نیز در زمانهای پیرسازی طوالنی )536 ساعت( رسوبات از حالت شبه تعادلی )Ni4Ti3 )به حالت تعادلی )Ni3Ti )تبدیل شدهاند. نتایج حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی )SEM )نشان داد که در نمونههای پیرسازی شده تحت تنش نسبت به نمونههای پیرسازی شده بدون تنش ، تعداد رسوبات افزایش و مساحت میانگین آنها کاهش یافته است.

آلیاژهای حافظهدار، نایتینول، روش ریتولد، آنالیز کمی