حسین صفری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
ناهید عباسیان - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

آب به عنوان عنصری با ویژگی های والای معنوی و روحانی ونیزنقش آن به عنوان مایه حیات و زندگی، در میان باور ایرانیان، قبلو پس از اسلام، جایگاه مقدسی داشته وهمواره عامل اصلی در جا نمایی و شکل دهی به فضاها و خصوصا باغ ایرانی بوده است.نقش آب در باغ ایرانی از سویی، در ایجاد حس تشابه با بهشت، بنا به تصویری که انسان، قبل از هبوط از بهشت در ذهن داشته و ازسویی دیگر، در ایجاد اصل تکرار، از نظر بصری، به صورت فواره های وهم انگیز و در نهایت، در ایجاد مفاهیم تشبیه و مجاز در قرینهسازی از واقعیت، توسط عنصر حوض و انعکاس تصویر باغ و آسمان، شاخص ترین نماد در نشانه شناسی باغ ایرانی است. معمار باغسازایرانی، کوشیده تا در جایی با کم کردن شیب گذر آب و ایجاد مسیرمارپیچ و نمایش حضور آرام آب، حس آرامش و طهارت و درجایی دیگر با پله پله کردن مسیر جریان ملایم و پر سر و صدا کردن آن، حس نوازش دهندگی روح را چه در حالت سکون و چه درحالت حرکت، به بهترین وجه به نمایش بگذارد. این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی انجام گرفته که پس از بررسی مختصری ازمفهوم تقدس عنصر آب در باور و فرهنگ ایرانی، نقش آب در باغ را، که در مقالات پیش از این از دیدگاه کاربردی و کالبدی بررسیشده، از منظر معنایی تحلیل نموده و سعی در شناساندن نمادها و نشانه های تقدس آن می نماید.

آب، معماری، باغ ایرانی، مقدس، باغ شاهزاده