یونس خشنودبروجنی بختیاری - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی – واحد بروجن
مریم محمودزاده - دانشجوی کارشناسی معماری دانشگاه اسوه تبریز
علی حاجی هاشمی جزی - مدرس دانشگاه آزاد واحد خوراسگان

رشد علم و صنعت و فناوری در جهان امروز، روش های مختلف استفاده از انرژی را که در دوران قبل از انقلابصنعتی معمول بود، دگرگون کرده و شناخت منابع انرژی های جدید تحولی عظیم در توسعه صنعتی و تکامل اجتماعیبشر به وجود آورد. توسعه پایدار امروزه از بحث انگیزترین موضوعات معماری است . وظیفه پیوند ناگسستنی بین انسان،طبیعت و معماری، بر عهده ی معماری پایدار است که در پی راه حلی جامع برای به دست آوردن سطح کیفی مناسبزندگی در ارزشهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و در عین حال آن را می توان معماری دانست که نسبت به شرایطمحیطی، پاسخگوست و از قابلیت های بستر خود استفاده بهینه می نماید. از آنجا که خانه های سنتی ایرانی نمود کامل همآوایی محیط و انسان میباشند، با نگاهی به آن می توان دریافت که معماران ایرانی چگونه به این مفاهیم دست یافتهاند. این مقاله درپی آن است تا بتواند چگونگی طراحی فضای معماری را دریک بستر فرهنگی براساس رویکرد بومگرایی مورد بررسی قرار دهد. با بازخوانی این اصول، می توان به ارتقاء کیفیت معماری امروزی کمک نمود . شناختاینگوه راه حل ها، راه گشای رسیدن به الگوهای مناسبی درفضاهای معماری جدید است. مقاله حاضر برآن است تادرجهت شناسایی و معرفی الگوهای پایدار معماری بومی ایران به تحقیق و بررسی پیرامون ضرورت توجه به شرایطاقلیم گرم وخشک درطراحی و ساخت ساختمانهایی که درراستای اصول معماری پایدار عمل می کرده است بپردازد.روش بررسی یافته ها دراین پژوهش با روش کتابخانه ای به صورت کیفی می باشد و نوع تحقیق نیز توصیفی – تحلیلیاست. شهر یزد واقع در اقلیم گرم و خشک کشور، از نمونه شهرهای پایدار دنیاست که بافت تاریخی آن، علی رغمآسیب های کالبدی ناشی از تفکر مدرنیسم، به دلیل غنای شهرسازی و معماری متناسب با اقلیم، کارآمدی و سرزندگیخود را حفظ نموده است، با این وجود در روند طراحی و برنامه ریزی توسعه های جدید شهر، رعایت اصول پایداریاز جمله طراحی متناسب با اقلیم، به فراموشی سپرده شده است. دستاورد پژوهش معرفی معیارهای طراحی اقلیم محور،ارزیابی شهر یزد متناسب با معیارهای مذکور و ارایه راهکارهای طراحی، می باشد.

اقلیم، معماری بومی، معماری پایدار، مناطق گرم و خشک، یزد