فرشته انصاریان - کارشناس ارشد محیط زیست دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اراک
آزاده کاظمی - استادیار گروه محیط زیست دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اراک
حسین صالحی ارجمند - استادیار گروه کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک

در نتیجه روند افزایشی صنعتی شدن مناطق اطراف تالاب ها، نگرانی ها در رابطه با آثار فعالیت های انسانی بر این اکوسیستم های ویژه افزایش یافته است. در این پژوهش برآن شدیم میزان آلودگی فلزات سنگین رسوبات سطحی تالاب میقان اراک و صنایع آلوده کننده آن را بررسی کنیم. در این مطالعه، از رسوبات سطحی(5-0 سانتی متر) 6 ایستگاه تالاب میقان واقع در شهرستان اراک در مجاورت فعالیت-های صنعتی جهت اندازه گیری فلزات سنگین در خرداد 1394 نمونه برداری شد. آنالیز فلزات در عصاره نمونه ها به وسیله دستگاه ICP.OES VARIAN735 انجام شد. دامنه غلظت فلزات سنگین به ترتیب برای روی، کروم، مس و سرب برابر با : 148/67، 36/83، 26/25، 1608/33 میلی گرم بر کیلوگرم و غلظت آهن و آلومینیوم به ترتیب 2/03 و 3/0417 درصد تعیین شد. نتایج نشان داد که بیش ترین غلظت فلزات روی، کروم، مس، آهن و آلومینیوم مربوط به ایستگاه 6 و با مقادیر 227/5، 50 ، 52/5 میلی گرم برکیلوگرم و 3/22 و 4/45 درصد می باشد. بیش ترین غلظت فلز سرب مربوط به ایستگاه 1 با مقدار 9539 میلی گرم برکیلوگرم است که نشان دهنده تاثیر تصفیه خانه فاضلاب در افزایش میزان سرب است. همچنین در میان ایستگاه های اندازه گیری شده کم ترین میزان غلظت فلزات کروم، مس، سرب، آهن وآلومینیوم مربوط به ایستگاه 3 و به ترتیب با مقادیر 27، 16، 16/5 میلی گرم برکیلوگرم و 1/39 و 2/2 درصد و کم ترین غلظت فلز روی مربوط به ایستگاه 2 با مقدار 87 میلی گرم برکیلوگرم است. تنها مقادیر عناصر مس و سرب بین ایستگاه های مورد بررسی دارای اختلاف معنی دار بود. باتوجه به مقایسه مقادیر فلزات سنگین با استانداردهای NOAA آمریکا، CCMEکانادا و استاندارد USEPA، مقدار میانگین تمامی عناصر از حداقل سطح هشدار USEPA بالاتر بود. میانگین روی از ISQGS کانادا کمی بالاتر بود و میانگین بقیه عناصر به جز سرب از دیگر استانداردهای جهانی پایین تر بود و این نشان دهنده عدم وضعیت بحرانی فلزات سنگین در رسوبات منطقه می باشد. اما میانگین غلظت سرب از تمامی استانداردها به مقدار قابل توجهی بالاتر بوده که حاکی از وضعیت بحرانی مقدار سرب در منطقه است.

آلودگی، فلزات سنگین، تالاب میقان، رسوبات سطحی