مریم بیاتی خطیبی - دانشگاه تبریز
فریبا کرمی - دانشگاه تبریز
بهروز ساری صراف - دانشگاه تبریز

رودخانه ارس به عنوان مهمترین رودخانه مرزی ایران و به عنوان تنها شاخص تعیین مرزباتوجه به نشانه های برجای گذاشته درمسیر جریان هرساله جابجاییهای عرضی بطرف شمال و به جنوب انجام میشدهد این جابجایی های مکانی همراه باسایش کناری و جابجایی پشته های میانی و کناری و بسیاری ازمسایل عمده دیگر همراه است دراین مقاله سعی شده است بااستفاده ازتصاویر ماهواره ای مربوط به بازه های زمانی مختلف همچنین معادلات مدلها و پیمایش ها و برداشتهای میدانی و میزان فرسایش کناری و جابجایی های عرضی این رودخانه محاسبه و براورد گردد نتایج این براوردها نشان میدهد که بطور کلی دربخشهایی ازمسیر رودخانه ارس که قوسهای خمیدگی تشکیل میشوند امکان فرسایش کناری و جابجایی عرضی برای مسیرجریان فراهم میگردد دراین قسمت ازمسیر که قدرت برش رودخانه تا حدی که شعاع قوس ها زیاد افزایش نیافته درحدایجادبرشهای سریع فوق العاده است بررسی ها نشان میدهد هرچه این میزان برش کناری افزایش می یابد میزان تخلیه رسوبات به رودخانه افزایش یافته و درنتیجه میزان جابجایی نیز افزایش می یابد نتایج بررسی ها همچنین حاکی ازاین است که متاسفانه درطی سال اخیر میزان جابجایی رودخانه ارس بطرف ایران زیاد بوده و این به منزله کاهش محدوده دشت سیلابی درطرف ایران و برعکس افزایش میزان آن درطرف مقابل است

فرسایش کناری،جابجایی عرضی، انرژی سایشی رودخانه، قدرت ویژه رودخانه ارس