لعبت زبردست - استادیار، دانشگاه تهران / دانشکده محیط زیست

با وجود رشد فزاینده صنعت گردشگری ، ارتباط نزدیک این صنعت با طبیعت منجر به بروز پیامدهای منفی محیط زیستی بسیاری می گردد. ارزیابی راهبردی محیط زیستی یکی از روش های مقبول برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است که در آن به طور منظم و گسترده اثرات محیطزیستی سیاست ها، برنامه ها و طرح های مربوط به توسعه مورد ارزیابی قرارمی گیرند. در این تحقیق، جهت بررسی ابعاد و عوارض پیش بینی نشده و ناخواسته سیاست گسترش گردشگری و ارایه راهکارهای مناسب برای این عوارض احتمالی در راستای ارزیابی راهبردی محیط زیستی، ارزیابی یکپارچه محیط زیستی استفاده شده است که تحلیل روند شاخص های محیط زیستی پایه و اساس این ارزیابی را تشکیل می دهد. این فرایند شامل تعیین موضوعات و پارامترهای کلیدی، تعیین تغییرات آنها در مقیاس زمانی- مکانی است که با استفاده از چارچوب نیروی محرکه- فشار- وضعیت- اثر- پاسخ صورت گرفته است. در این بررسی نشان داده شده که مفهوم ردپای اکولوژیکی (EF) می تواند شاخص های کمی برای بخش های فشار (از طریق تعیین کل ردپای اکولوژیکی گردشگران)، وضعیت (موجودی اراضی حاصلخیز در مقصد) و اثر (عبور تقاضای ردپا از موجودی اراضی حاصلخیز) ارایه نماید

توسعه گردشگری، ارزیابی راهبردی محیط زیستی، چارچوب نیروی محرکه- فشار- وضعیت- اثر- پاسخ، ردپای اکولوژیکی