سعیدرضا اکبریان رونیزی - استادیار بخش جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز
سعید نگهبان - استادیار بخش جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز
کرامت اله اکبری انصاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست(آب و فاضلاب)، دانشگاه آزاد واحد استهبان

دست یابی به پایداری محیط درگستره ی انواع نواحی جغرافیایی، مستلزم رعایت اصول آمایش دفاعی، مکان یابی دفاعی و افزایش امنیت مراکز حساس و سهولت در تردد و ... است. بررسی موضوع آمایش دفاعی به منظور کاهش آسیب پذیری و افزایش پایداری محیط و نیز تسهیل در مدیریت بحران در مقابل تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن، فرآیندی است که در پهنه سرزمینی یک کشور و امنیت آن ضروری است. در این پژوهش به بررسی اصول آمایش دفاعی و امنیتی در منطقه جنوب شرق ایران با تاکید بر ویژگی های ژیومورفولوژی پرداخته شده است. پژوهش از نوع توصیفی – تحلیل مبتنی بر روشهای کتابخانه ای و میدانی(ابزار پرسشنامه) است. بدین صورت که ابتدا با استفاده از نرم افزار GIS به ارزیابی توان اکولوژیک منطقه جهت فعالیت های توسعه انسانی و سپس در مرحله بعد به پهنه بندی و مکان گزینی منطقه جهت فعالیتهای نظامی و دفاعی با استفاده از مدل AHP و نرم افزار GIS پرداخته شد و در مرحله بعد عوارض مهم ژیومورفولوژیکی منطقه که در آمایش دفاعی موثر هستند شناسایی شده و با نظرخواهی پرسشنامه ای از کارشناسان، ارزش و اهمیت هر یک از عوامل در امور آمایش دفاعی بررسی شد. سپس مراحل مختلف این مدل به صورت مرحله به مرحله انجام گردید و کلیه قوتها، ضعف ها، فرصتها و تهدید های ژیومورفولوژیکی منطقه از منظر آمایش دفاعی مشخص گردید. ضریب نهایی نقاط قوت منطقه 222/3 ، ضریب نهایی نقاط ضعف859/2 ، ضریب نهایی فرصتهای منطقه 349/3 و ضریب نهایی تهدیدهای منطقه 011/3 محاسبه شد. همچنین ضرایب به دست آمده در ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک قرار داده شد که بر طبق نتیجه به دست آمده، راهبردهای منطقه مورد مطالعه به راهبردهای تهاجمی نزدیک می باشد و مسیولین باید سعی کنند از نقاط قوت و فرصت نهایت استفاده را برده و به سمت این راهبردها گام بردارند.

آمایش دفاعی، ژیومورفولوژی، جنوب شرق ایران، ملاحضات دفاعی و امنیتی