زهرا مهربان - استادیار، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی

پژوهش حاضر با هدف بررسی آموزش محیط زیست در کتاب های درسی علوم تجربی دوره اول ابتدایی و مقایسه این آموزش ها در پایه های مختلف این دوره بوده است که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و در آن محتوای متنی کتاب های درسی علوم تجربی پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی به روش تحلیل کیفی متن بررسی گردیده است. یافته های پژوهش استخراج پنج مولفه ی 1- ایجاد آگاهی و حساسیت در مورد محیط زیست، 2- ایجاد و بهبود دانش و درک در مورد محیط زیست و درک آن، 3- طرح نگرانی های مرتبط با محیط زیست و ترغیب دانش آموزان برای بهبود و حفظ کیفیت آن، 4- ایجاد مهارت برای تعیین چالش های زیست محیطی و کمک به رفع آن ها، 5- ترغیب دانش آموزان به شرکت در فعالیت های مرتبط با حل چالش های زیست محیطی، را برای آموزش محیط زیست نشان دادند. نتایج حاصل بیانگر این بودند که در محتوای کتابهای مورد بررسی در مجموع آیتم های مرتبط با آموزش محیط زیست 722 مورد بوده که متن نوشتاری 327 و متن تصویری 395 مورد را به خود اختصاص داده اند. متون تصویری در پایه اول ابتدایی 61 %، پایه دوم 49%، و پایه سوم 52 %، از آیتم های مرتبط با آموزش محیط زیست را در بر داشته اند. استفاده از تصاویر بسیار زیبا، واضح و واقعی از محیط زیست می تواند به عنوان یکی از نقاط قوت، و توجه کمتر به مولفه های چهارم و پنجم از محدودیت های محتوای مرتبط با آموزش محیط زیست این کتاب ها بهشمار میآیند.

آموزش محیط زیست، کتاب درسی علوم تجربی، دوره اول ابتدایی