میثم کرمی - دانشجوی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز
میرحسن موسوی - دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز

حیوانات خانگی غیرمعمول حیواناتی هستند که زندگی مستقل از انسان دارند و گونه های وحشی بحساب می آیند ولی ممکن است بعنوان حیوان خانگی نگهداری شوند نظیر خرگوش، خوکچه هندی، میمون و... افزایش تمایل به نگهداری این حیوانات و اینکه حیواناتمذکور می توانند ناقل و مخزن بسیاری از عوامل بیماریزا باشند، اهمیت مطالعه و شناخت بیماریهای مشترک بین انسان و این حیوانات را بیش از پیش نمایان میکند. اغلب بیماریهای مشترک این حیوانات با انسان بصورت بیماریهای پوستی بروز میکند که از مهمترین علایمآن، آسیب دیدن لایه های پوستی، خارش، عفونت ثانویه میباشد. از مهمترین عوامل ایجاد کننده درماتیت انگلی که زیونوز بودنشان بهاثبات رسیده است. عبارتند از: Cheyletiella parasitivorax که به Walking dandruff معروف هست، در لایه های کراتینی اپیدرم خرگوش زندگی میکند و با ایجاد کانالهای کاذب ساخت پوست را بهم میزند که با چشم غیرمسلح به خوبی نمایان هست. این عامل درانسان باعث پوسته پوسته شدن، خارش، خشکی پوست میشود که برای درمان از آیورکتین بصورت زیرجلدی با دوز mg/kg 4 / 0 با سه درمان بفاصله 14 روز و یا دو درمان بفاصله 28 روز و نیز از سلامکتین بصورت زیر جلدی با دوز mg/kg 6-18 استفاده میشود . Leporacarus gibbus درخرگوش نسبت به مایت قبلی کمتر شایع هست و در انسان درماتیت پاپولار خارشی ایجاد میکند و درمانش مشابه درمان مایت قبلی است. Trixacarus caviae در خوکچه هندی اکثرا نمود تحت بالینی دارد و فرم بالینی با عارضه های پوستی در ناحیه پرینه بروز میکند. در انسان باعث خارشهای شدید، آلوپسی، کراتیت های زرد میشود و عفونتهای ثانویه باکتریایی بیماری را تشدید میکند. Sarcoptes scabie در موش خرما ایجاد بیماری سیستمیک یا موضعی با آلوپسی و خارش های شدید میکند و در انسان نیز سبب خارشهای شدید در ناحیه بازو و پا میشود. درمان با ایورمکتین هر 14 - 7 روز بصورت زیرجلدی با دوز mg/kg 4 / 0 - 2 / 0 صورت میگیرد. این عامل در گیبون نیز درماتیت، خارش، هیپرکراتوز شدید ایجاد میکند که با ایورمکتین داخل عضلانی قابل درمان است.Anatrichosomaیک گروه غیرمعمول و کمتر شناخته شده از نماتودها هستند که از پستانداران کیسه دار گزارش شده است و به ندرت انسان، سگ و گربه را آلوده می کنند

حیوانات خانگی غیرمعمول، درماتیت مشترک انگلی، درماتیت مشترک انگل خارجی