بتول هادیان - کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
افشین صلاحیان - استادیار،گروه روانشناسی،دانشگاه پیام نور

هدف:پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی MBSR بر کیفیت زندگی و بهزیستی هیجانی بیماران مبتلا به سردرد مزمن اجرا شده است. روش:تعداد 30 نفر از بیماران مبتلا به سردرد مزمن به صورت تصادفی از کلینیک مغز و اعصاب بیمارستانهای اصفهان در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل ،گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس قرار گرفتند،در حالیکه در این مدت گروه کنترل مداخله ای را دریافت نکردند.هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از پرسشنامه درد مزمن،کیفیت زندگی و بهزیستی هیجانی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون کواریانس تحلیل شد. یافته ها:نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معنادار وجود نداشت،اما آموزش ذهن آگاهی در گروه آزمایش ،نمرات مقیاسهای شدت درد،ناتوانی درد،بعد جسمی و روانی کیفیت زندگی و بعد هیجانی بهزیستی را به طور معنادار افزایش داده است. نتیجه گیری:برنامه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در بیماران مبتلا به سردرد مزمن قرار گیرد و کیفیت زندگی و بهزیستی هیجانی آنها را ارتقا دهد.

ذهن آگاهی،کیفیت زندگی،بهزیستی هیجانی ،سردرد مزمن