سیدحسین حسینی - دکترای مهندسی صنایع، دانشگاه تهران، مدیر گروه پژوهشی سیستم های مدیریتی الگو محور (سمام)
سیدمازیار علوی - کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، معاون برنامه ریزی شهری شهرداری منطقه 5
سیدامیر آقایی - کارشناس ارشد مهندسی سیستم های کنترل، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، عضو گروه پژوهشی سیستم های مدیریتی الگو محور (سمام)
محمود علیگو - دانشجوی دکترای علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، مشاور گروه پژوهشی سیستم های مدیریتی الگو محور (سمام)

از جمله موضوعات راهبردی در حوزه فرهنگ، موضوع حجاب و عفاف است که به دلیل ساختار دینی جامعه، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فرهنگ حجاب و عفاف در تاثیر و تاثر عوامل متنوع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در سطح جامعه شکل می گیرد و از اینرو در تحلیل وضعیت فرهنگ حجاب و عفاف نمی توان به صورت تک عاملی اقدام به تحلیل نمود. بر این اساس در این مقاله، با گردآوری نتایج حاصل از 200 تحقیق در زمینه تحلیل عوامل موثر بر فرهنگ حجاب و عفاف (مطالعه کتابخانه ای) و با استفاده از متدولوژی تفکر سیستمی جهت تحلیل نتایج حاصل از تحقیقات پیشین، عوامل اثرگذار بر فرهنگ حجاب و عفاف معطوف به موضوع ارتقا سطح امنیت اجتماعی خانوادگی و شهری شناسایی و در یک شمای مفهومی ارایه گردید. سپس روابط علی بین متغیرهای موثر در فرهنگ حجاب و عفاف و موضوع امنیت اجتماعی خانوادگی و شهری با استفاده از نمودارهای علی تشریح گردید. در تبیین سیستمی موضوع، نشان داده شد فرهنگ حجاب و عفاف در تعامل چند سویه با حوزه های اجتماعی (خانواده، گروه های مرجع داخلی و خارجی و گروه های ارزشی و ضد ارزشی)، رسانه های داخلی و غربی، نظام آموزش خصوصی و دولتی، سیاست گذاری حاکمیت در ترویج فرهنگ و اقتصاد البسه اسلامی و غیر اسلامی است و تصمیم گیری فرد در خصوص حجاب و عفاف، در بستر پویایی از مبانی اعتقادی و باورها، ایده آل های ذهنی و رفتارهای ظاهری فرد محقق می گردد. همچنین حلقه های رفتاری متنوعی موثر بر مبانی اعتقادی، ایده آل های ذهنی و رفتارهای ظاهری فرد ناشی از تعامل علی بین متغیرها شناسایی گردید که در دوره کوتاه تا بلند مدت بر رفتارهای فرهنگی فرد موثر است. به صورت خاص، مفهوم امنیت اجتماعی خانواده و در نهایت امنیت اجتماعی شهری در ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ حجاب و عفاف قرار دارد که در صورت تضعیف امنیت اجتماعی، عملا فرآیند تضعیف فرهنگ حجاب و عفاف در ایده ال های ذهنی و در گام بعد در مبانی اعتقادی افراد فراهم می گردد. برهمین مبنا درجمع بندی، یافته های راهبردی بدست آمده از این تحقیق جهت توسعه فرهنگ عفاف و حجاب در دوره کوتاه تا بلند مدت و با تاکید بر ارتقا امنیت اجتماعی خانواده و شهر ارایه و تطابق آن با راهبردهای نقشه جامع مهندسی فرهنگی کشور مورد بررسی قرار گرفته است.

حجاب و عفاف، رشد فرهنگ، سیستم فرهنگی، امنیت اجتماعی خانوادگی و امنیت اجتماعی شهری، رویکرد سیستمی