محمد نوری - دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز
آرش امیدی - دانشکده دامپروری بیرجند
بنی حسن - دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

وقفه حرکات شیردان در گاو و گوساله ها امری معمول می باشد . در گاوان بالغ به واسطه ادامه این وقفه شیردان مستعد به جابه جایی و انباشتگی می شود . در گوساله ها لمپانی شیردان و نفخ آن یکی از علائم برجسته کاهش انقباضات شیردان می باشد و این امر به خوبی مشخص گردیده که به هنگام جابه جایی شیردان و پس از عمل جراحی جهت اصلاح مشکل فوق تخلیه آن متوقف می شود . در این گونه موارد استعمال یک داروی پروکینیتیک از ضروریات می باشد . اریترومایسین آنتی بیوتیکی از گروه ماکرولیدها در انسان حرکات معده را افزایش می دهد . این دارو به عنوان یک آگونیست موتیلینی عمل نموده و اثرات خود را اعمال می نماید . از آنجایی که تایلوزین، تیل ماکوزین و آیورمکتین همگی جزء گروه ماکرولیدها می باشند و اثرات پروکینتیکی آنها مشخص نشده است لهذا طی مطالعه ای تخلیه شیردان گوساله ها پس از تزریق این آنتی بیوتیک ها مورد مطالعه قرار گرفت . علاوه بر این اثرات آنتی بیوتیک جنتامایسین نیز بر تخلیه شیردان مورد توجه واقع شد این آنتی بیوتیک انقباضات ماهیچه های صاف رحم را متوقف می نماید . آیا بر روی انقباضات شیردان اثرات مشابهی دارد تا قبل از مطالعه کنونی هیچگونه تحقیقی در این رابطه صورت نپذیرفته بود . برای مشخص شدن اثرات آنتی بیوتیک های فوق مطالعه ای روی 18 رأس گوساله هلشتاین شیرخوار بین سنین 8 تا 12 روزگی صورت پذیرفت و تخلیه شیردان به وسیله سونوگرافی و خوراندن شیر حاوی استامینوفن و میزان گلوکز خون مورد بررسی قرار گرفت . نتایج این مطالعه نشان داد که آنتی بیوتیک های ماکروئیدی به طور چشمگیری نسب تبه کنترل تخلیه شیردان را افزایش می دهند و جنتامایسین با دوز بالا از تخلیه شیردان می کاهد . مکانیسم اثرات این آنتی بیوتیک ها بر روی تخلیه شیردان و موارد استعمال کلینیکی آنها مرود بحث قرار می گیرد .