هوشنگ اکبری ولنی - دانشجوی ارشد مدیریت مناطق بیابانی
طیبه مصباح زاده - استادیار دانشگاه تهران

باافزایش جمعیت جهان روز به روز نیاز انسان به آب افزایش مییابد لذا با نیاز فزاینده جمعیت رو به رشد جهان به آب، و افرایش میزان آلودگی منابع آبی، و کاهش قابل توجه منابع تجدید شونده، جهان به سرعت به سمت بحران آب پیش میرود. کشور ایران در منطقه خشک جهان واقع شده است و با خشکسالی های متعددی روبه روست. .متوسط بارندگی کشور، یک سوم متوسط جهانی وحدود 250میلی لیتر است و متوسط تبخیر آن سه برابر متوسط جهانی است. مهمترین اثر مستقیم خشکسالی بر منابع آب کشور است. برای جلوگیری از بروز خشکسالی و یا کاهش اثرات مخرب آن، پر اهمیت ترین موضوع مدیریت صحیح منابع آبی می باشد. این مقاله از طریق مطالعه مروری- تحلیلی، در نظر دارد به بررسی ضرورت و اهمیت جایگاه منابع آب و آبیاری در جریان مقابله با خشکسالی، منابع آب مورد استفاده در کشاورزی، راهکارهای مدیریت منابع آب در کشاورزی مانند راهکارهای فنی، راهکارهای تشکیلاتی، راهکارهای زراعی،ر اهکارهای مدیریتی برای کشاورزان مانند مدیریت کم آبیاری، استفاده از فناوریها در آبیاری مانند فناوری های باز چرخانی پسابها، ،اصلاح روشهای آبیاری در کشاورزی پپردازد. راهکارهای مدیریت مصرف آب کشاورزی و نقش نظام ترویج کشاورزی در مدیریت آب توسط کشاورزان و ارتقاء سطح دانش، نگرش و مهارت کشاورزان در زمینه چگونگی و نحوه انجام مدیریت آب کشاورزی یکی از راهکارهای موثر جهت رسیدن به اهداف مدیریت آبیاری کشاورزی است. مطابق تحقیق به نظر می رسد تولید و پخش برنامههای آموزشی، بستههای کمک آموزشی به صورت رادیویی و تلویزیونی با همکاری صدا و سیما جهت افزایش دانش و آگاهی افراد در حفظ محیطزیست و مصرف بهینه آب. برنامهریزی دقیق در تصفیه فاضلابها با توجه به منافع اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی ، فرهنگسازی جهت ارتقای فرهنگ مصرف بهینه آب، مدیریت مصرف آب در بین جامعه افرادشهری و روستایی نیز اهمیت بسزایی دارد.

مدیریت آبیاری، مدیریت خشکسالی، کشاورزی، راهکارها، ترویج کشاورزی