قدسی احقر - دانشیار سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و پژوهشگاه مطالعات
علیرضا یوسفی - دانشجوی برنامه درسی مقطع دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،

برنامه درسی پنهان یکی از انواع برنامههای درسی است که مورد توجه محققان و صاحبنظران رشته مطالعات برنامه درسی قرارگرفته است و مباحثی پیرامون دیدگاهها، نظریهها، وجوه و ابعاد آن مطرحشده است، اما کمتر به مباحث و پیشفرضهایفلسفی آن توجه شده است. در این نوشتار تلاش خواهد شود تا ضمن بررسی اجمالی مفهوم، ابعاد و انواع برنامه درسی پنهان،رویکرد و زمینههای فلسفی آن مورد بررسی قرار گیرد. مضافا، چگونگی بسط مفهومی و تحقیقات پیرامون برنامه درسی پنهان در آثار علمی و تحقیقاتی داخل کشور نیز مورد توجه قرار خواهد گرفت. جمعبندی کلی آن است که مقوله فلسفه برنامه درسی پنهان نخست در پارادایم انتقادی و پسازآن در پارادایم پستمدرن قابل بررسی و مطالعه میباشد. بهعلاوه، دستاوردهای علمی وعملی این نوشتار نیز در حوزه شناخت بیانهای فلسفی و همچنین در تحقیقات مرتبط با حوزه برنامه درسی پنهان قابلاستفادهخواهد بود . روش تحقیق در این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و از روشهای تحقیق توصیفی، اسنادی و تحلیلی میباشد کهبه توصیف و تحلیل چگونگی موضوع و پدیده می پردازد و سپس با مطرح کردن سوال و گمانهای به جمعآوری دادههایموردنیاز و تجزیهوتحلیل اطلاعات گردآوریشده درنهایت به اتخاذ تدابیر و راهبردهای مناسب در رابطه با پارادایم اثباتی و انتقادی (پستمدرن) از نگاه برنامه درسی پنهان پرداختهشده است.

برنامه درسی پنهان، فلسفه برنامه درسی پنهان، پارادایم انتقادی، رویکرد پستمدرن