حمید زارعی - دانشجوی دکتری مکانیکسنگ، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
کوروش شهریار - استاد گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
پرویز معارف وند - استادیار گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
محمدحسین احمدی - دانشجوی دکتری مکانیکسنگ، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

با توجه به رشد روزافزون کلانشهرها، حفر تونلهای مترو برای بهبود حملونقل عمومی رو به افزایش است. در سالهای اخیر حفاری مکانیزه بااستفاده از ماشینهای EPB به طور موفقیتآمیزی برای کاهش اثرات زیستمحیطی ناشی از حفر تونل در مناطق شهری به کار گرفته شده است.یکی از اثرات مخرب ناشی از حفر تونل، نشست سطح زمین است. به علت وجود سازههای سطحی و تاسیسات زیرزمینی، پیشبینی نشست سطح زمین در مناطق شهری اهمیت فراوانی دارد؛ به همین دلیل نشست ناشی از حفر تونل از سوی محققین مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است.روشهای پیشبینی نشست شامل روشهای تجربی، تحلیلی و عددی میباشند.در این تحقیق نشست سطح زمین ناشی از حفاری تونل خط 2 متروی مشهد با استفاده از روشهای تجربی، تحلیلی و عددی برآورد گردید ونتایج حاصل شده با مقادیر مشاهدهای مقایسه شدند. طبق نتایج، میزان نشست و عرض گودی نشست پیشبینی شده با استفاده از روشهای تجربی و تحلیلی نسبت به روشهای عددی بیشتر میباشد همچنین از بین روشهای مذکور نتایج حاصل از روشهای عددی بیشترین تطابق را با نشستهای مشاهدهای نشان میدهند. بر اساس نتایج مدلسازی عددی، اعمال فشار سینهکار )نسبت به حالت عدم اعمال فشار سینهکار( سببکاهش میزان نشست بیشینه )نشست در بالای محور تونل و در فاصله به حدی کافی دور از سینهکار( به میزان 62 % شد همچنین فشار سینهکارسبب کاهش ابعاد گودی نشست در هر دو جهت طولی و عرضی گردید. طبق نتایج حاصله، در صورت اعمال فشار سینهکار، نشست رخداده در بالای سینهکار تقریبا 65 % نشست بیشینه میباشد و در صورت عدم اعمال فشار سینهکار، نشست رخداده در بالای سینهکار تقریبا برابر با 85% نشست بیشینه برآورد گردید.

نشست سطح زمین، تونل متروی مشهد، روشهای تجربی و تحلیلی، مدلسازی عددی