آرین طاهری - کارشناس ارشد علوم ارتباطات و پژوهشگر جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی
مسعود کوثری - عضو هیات علمی و دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

بازیهای رایانهای هدفمند، نوعی از بازیهای رایانهای هستند که برخلاف بازیهای تجاری جریان غالب، اهمیت سودآوری اقتصادی در چرخه تولید آنها از اولویت کمتری برخوردار است. مطلوب اصلی در تولید بازیهای رایانهای هدفمند، ایجاد تغییرات اطلاعاتی، نگرشی و رفتاری در کاربران، متناسب با اهداف با مقاصد تعریف شده آموزشی، ترویجی، ایدیولوژیک، مهارتبخشی و حتی درمانی است.در این مقاله، به بررسی تاثیر ابعاد زیباشناسانه بازیهای رایانهای هدفمند در تحقق کارکردهای آنها میپردازیم. برای تبیین جنبههای مختلف زیباشناسی خاص بازیهای رایانهای و تاثیر آن در گفتمان و کارکرد بازیهای هدفمند، از نظریه کارکردگرایی زیباشناختی استفاده کردهایم. مطابق ایده محوری این نظریه، خاصیتهای زیباشناختی در متن رسانهای، از طریق کاربرد سنجیده عناصر غیر زیباشناختی که ساختار و شاکله متنی اثر را تشکیل می دهند، تبلور می یابند. ساختار متنی بازی های رایانه ای در سه لایه مختلف نشانهای ، روایی و رویهای قابل بررسی است و در هر لایه عناصر غیرزیباشناختی متنوعی دست در کار انگیختن خاصیتهای زیباشناختی دارند. در بخش پایانی این مقاله، بازی هر روز، همان خواب تکراری به عنوان یک مطالعه موردی یکی بازی رایانهایهدفمند، با رویکرد کارکردگرایی زیباشناختی و با استفاده از تفکیک تحلیلی لایه های سه گانه متن، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این تحلیل متنی نشان داد که نحوه کاربست عناصر غیرزیباشناختی در لایه نشانهای در خدمت تحقق سه کارکرد زیباشناختی، در لایه روایی در خدمت تحقق دو کارکرد زیباشناختی و در لایه رویهای نیز در خدمت تحقق دو کارکرد زیباشناختی در راستای تکامل گفتمان و کارکرد اصلی متن به کار گرفته شده است.

بازیهای رایانهای هدفمند، خاصیت زیباشناختی، زیباشناسی، عناصر غیرزیباشناختی، کارکردگرایی زیباشناختی، هر روز، همان خواب تکراری