غلامحسین اسدی - عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا حمیدی زاده - عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی
اصغر سلطانی - دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه شهید بهشتی

بازارهای مالی بویژه بازار سرمایه از مهمترین ابزارهای تجهیز و تخصیص منابع مالی بشمار می رود هرگاه اخلال و انحراف گسترده ای در این بازار رخ دهد، تجهیز و تخصیص منابع مالی در کشور با مشکل جدی مواجه می شود. یکی از عوامل مخرب و نابود کننده بازار سرمایه تشکیل حبابهای قیمتی انفجاری سهام یم باشد لذا نظر به اهمیت استراتژیک مالی و اقتصادی این بازار یکی از مقولات نظری مهم در ادبیات اقتصاد و مدیریت مالی مدلسازی آماری و اقتصادی در تشخیص و ارزیابی وجود حبابهای قیمتی در بورس اوراق بهادار است. روش تحقیق این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی است در این تحقیق برای بررسی وجود حبابهای قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره های مالی 1384-1370 تعداد 70 شرکت فعال که بطور مستمر و پیوسته در دوره مذکور در بورس تهران حضور داشته اند. و بااستفاده از روش آزمون اقتصادسنجی همجمعی، شرکتهای مزبور مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج آزمون نشان دادد که در سطح اطمینان 95 درصد، 57 درصد شرکتها و در سطح اطمینان 90 درصد 43 درصد آنها دارای حباب قیمتی سهام هستند. با توجه به نتایج فوق فرضیه وجود حباب قیمتی سهام در بورس اوراق بهادار تهران در دوره های مالی 1370-1384 در شرکتای مورد بررسی در سطح آماری موردنظر تایید می شود. در ضمن با کاهش دوره بررسی تحقیق به دوره های مالی 1383-1370، در سطح اطمینان 95 و 90 درصد به تعداد شرکتهای دارای حباب قیمتی سهام افزوده شد، بطوری که در سطح اطمینان 95 درصد 60 درصد و در سطح اطمینان 90 درصد 44 درصد شرکتهای مورد بررسی دارای حباب قیمتی سهام تشخیص داده شدند. تجزیه و تحلیل آزمونهای آماری نشان داد که اولا رابطه اماری معناداری بین حباب قیمتی سهام و اندازه شرکت در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد ثانیا رابطه آماری معناداری بین حباب قیمتی سهام و نوع صنعت شرکتهای مذکور وجود ندارد.

حباب قیمتی، قیمت ذاتی، بورس اوراق بهادار، انتظارات عقلایی، آزمون همجمعی