محمد عرب مازار یزدی - دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
احمد بدری - دانشیار دانشگاه شهید بهشتی
افشین عزیزیان - دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشگاه شهید بهشتی

یکی از تورشهای رفتاری شناخته شده در مالی رفتاری، پدیده رفتارجمعی است. این پدیده رفتاری به معنای صرفنظر کردن آگاهانه از اطلاعات و تحلیلهای شخصی توسط سرمایهگذاران و اقدام به تقلید و تبعیت از رفتار دیگر سرمایهگذاران یا رفتار کل بازار میباشد. این پژوهش با استفاده از اطلاعات مبادلات سهام در بورس اوراقبهادار تهران و با به کارگیری مدلهای مبتنی بر پراکندگی مقطعی بازده سهام شرکتها و مدل مبتنی بر بتا در ساختار فضای حالت، پدیده رفتار جمعی را به طور تجربی مورد آزمون قرار میدهد. دوره زمانی بررسی، از ابتدای سال 1384 تا پایان سال 1390 با استفاده از مشاهدات هفتگی بازده و حجم مبادلات میباشد که در مجموعشامل 112، 21مشاهده بوده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که سرمایهگذاران غالبا از استقلال عمل در اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری برخوردار نبوده و تبعیت از تصمیمات دیگران را به اتخاذ رویکرد مستقل ترجیح می دهند که به معنی تایید پدیده رفتار جمعی در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. افزون بر آن، ارزیابی توان مقایسهای مدلهای مختلف نشان میدهد مدل مبتنی بر بتا در مقایسه با مدلهای مبتنی بر پراکندگی بازده از توان توضیح دهندگی بالاتری در تبیین پدیده رفتار جمعی برخوردار است.

مالی رفتاری، رفتار جمعی، پراکندگی مقطعی بازده، مدل فضای حالت، بورس اوراق بهادارتهران