محمود ضیایی - عضو هیاتعلمی گروه مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی
روزبه میرزایی - کارشناس ارشدمدیریت جهانگردی و کارشناس ارشدایرانشناسی

هرچند که توجه روزافزون به مناطق تحت حفاظت به عنوان مقصدگردشگری و توسعه فعالیت های گردشگری درآنها میتواند برای جامعه محلی و همچنین حفاظت ازمنابع طبیعی یک فرصت تلقی شود اما نگرانیهایی نیز درزمینه مدیریت ناکارامد گردشگری دراین مناطق وجود دارد hockings&philips2003,6 درنبود یک نظام مدیریتی سیستماتیک و دانش محور هرگونه تغییر کاربری اندیشیده نشده و توسعه لجام گسیخته گردشگری میتواند تهدیدی جدی برای این مناطق به شمارآید تجارب جهانی و ملی حکایت ازبروزتغییرات بازگشت ناپذیر محیطی و نابودی این اکوسیستم های آسیب پذیر و درعین حال ارزشمند دارد سواحل جنوبی دریای خزر ازقدیمی ترین و مهمترین مقاصدگردشگری کشور است و گردشگری مبتی برطبیعت محصول اصلی گردشگری آن به شمار می آید بخش قابل توجهی ازطبیعت گردی درمناطق تحت حفاظت صورت میگیرد و سواحل شمالی کشور بدین لحاظ ازقابلیت بالایی برخوردارند علیرغم آنکه بیش ازپنجاه سال ازسابقه حفاظت مناطق طبیعی درایران می گذرد مطالعات صورت گرفته حاکی ازآن است که نظام مدیریتی حاکم براین مناطق ازاثربخشی و کارایی لازم برخوردار نبودها ست مجنونیان و دیگران 1378 دراین مقاله ابتدا به ارزیابی قابلیت های اکوتوریستی مناطق تحت حفاظت استانهای حاشیه ی سواحل شمالی کشور پرداخته شدها ست سپس درمطالعه ای تطبیقی نظام مدیریتی حاکم براین مناطق با نظام های مدیریتی سایرنقاط جهان مقایسه گردید همچنین الگوی مدیریتی حاکم برپناهگاه حیات وحش میانکاله درمرحله بعدی مورد ارزیابی قرارگرفت نتیجه این مطالعات نشان داد که نظام مدیریتی حاکم برپناهگاه حیات وحش میانکاله ازنوع مدیریت کلاسیک سنتی است این نوع مدیریت نگاهی موزه ای به منطقه دارد وتنها دغدغه آن حفاظت ازمحیط زیست است ازانجا که دراین رویکرد مدیریتی به گردشگری به عنوان فعالیتی متعارض با اهدا ف زیستی محیطی نگریشته میشود لذا نمیتواند ازکارایی و اثربخشی لازم برخوردار باشد

دریای خزر، مناطق حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش میانکاله، اکوتوریسم، رویکرد مدیریتی مدرن، توسعه پایدار