پرویز یدالهی - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، شهرکرد، ایران
مدینه بیژنی - کارشناس ارشد کشاورزی اکولوژی، دانشگاه زابل، ایران
مسلم حیدری - کارشناس ارشد کشاورزی اکولوژی، دانشگاه زابل، ایران،
محمد رضا اصغری پور - دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران

امروزه مشکلات و مسایل ناشی از کاربرد سیستم های کشاورزی مرسوم، توجه به جایگزینی کشاورزی ارگانیک را فزونی بخشیده است. به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و بیولوژیک بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی زیره سبز، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل در سال زراعی 91-92 انجام در سال زراعی (Pseudomonas putida) 2- باکتری ازتوباکتر Azotobacter chroococcum 3- کمپوست 4- ورمی کمپوست 5- ترکیب سودوموناس و ازتوباتر 6- ترکیب سودوموناس و کمپوست 7- ترکیب سودوموناس و ورمی کمپوست 8- ترکیب ازتوباکتر و کمپوست 9- ترکیب ازتوباکتر و ورمی کمپوست 10- ترکیب ازتوباکتر و ورمی کمپوست 11- شاهد (بدون هیچ تیمار کودی) بودند. نتایج نشان داد ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در چتر تحت تاثیر کاربرد کودهای آلی و بیولوژیک افزایش معنی داری یافتند. همچنین کاربرد تلفیقی کمپوست و ورمی کمپوست، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را به ترتیب 21/90 و 27/59 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. کاربرد کودهای آلی و بیولوژیک موجب کاهش درصد اسانس گردید به طوری که تیمار عدم کاربرد کود (شاهد) بالاترین درصد اسانس را به خود اختصاص داد. صفات وزن هزار دانه و شاخص برداشت تحت تاثیر کاربرد کودهای آلی و بیولوژیک قرار نگرفتند؛ لذا با توجه به یافته های این تحقیق، تغذیه تلفیقی کودهای بیولوژیک و آلی، به خصوص کاربرد توام کمپوست و ورمی کمپوست جهت افزایش عملکرد و حفظ تولید در درازمدت بدون وجود آلودگی در شرایط مشابه بهتر است.

تلقیح، کود ارگانیگ، میکروارگانیسم، ماده موثره، ورمی کمپوست