الهه قاضی زاده - گروه مهندسی شیمی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
شادی حسن آجیلی - شیراز، دانشگاه شیراز، دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز، بخش مهندسی شیمی،
محمود رضا حجتی - گروه مهندسی شیمی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران،

هیدروژن سولفید به عنوان گاز خطرناک و بسیار سمی برای موجودات زنده، شناخته شده که اغلب به شکل محصول جانبی در فرایندهای پتروشیمی تولید می شود. استنشاق این گاز در غلظت های بیشتراز 100 ppm حس بویایی را به مقدار شدیدی کاهش می دهد. بنابراین، شناسایی این گاز در محیط های صنعتی ضروری تلقی می شود. در پژوهش حاضر، فیلم های نانوکامپوزیت متخلخل پلی یورتان-نقره وپلی وینیل کلرید-نقره حاوی % 7 وزنی نقره با روش تبادل فازی به عنوان حسگر کیفی سولفیدهیدروژن ساخته و بررسی شده است. نتایج نشان داد، با قرارگرفتن نمونه ها در معرض 50 ppmگاز H2S به مدت 10 min ، نقاط سیاه رنگی روی سطوح آ نها آشکار شد. با وجود این، تغییر رنگ در فیلم ها پس از قرارگرفتن در هوا به مدت 20 min از میان رفت. برای شناسایی خواص ساختاری نانوکامپوزیت ها و مطالعه برهم کنش نانوذرات و پلیمرها از میکروسکوپی الکترونی پویشی(SEM)طیف سنجی زیرقرمز ( FTIR )، پراش پرتو X( XRD) و گرماوزن سنجی ( TGA ) استفاده شد. نتایج نشانگر پخش یکنواخت ذرات نقره در ماتریس های متخلخل PU و PVC بود. بررسی ها نشان داد،دو نانوکامپوزیت پیشنهادی ( PU/Ag و PVC/Ag ) می تواند برای شناسایی مقادیر کم گاز هیدروژن سولفید مناسب باشند. نتایج حاصل نشانگر پاس خگویی آشکارتر حسگر برپایه پلی یورتان نسبت بهپلی وینیل کلرید به وجود گاز بود. بنابراین، حسگرهای فیلمی PU و PVC حاوی نانوذرات نقره که دراین بررسی پیشنهاد شد، می تواند قابلیت مناسب تری برای حمل و استفاده داشته و نیز نسبت به انواع حسگرهای هیدروژن سولفید، ارزا نتر باشد.

هیدروژن سولفید،حسگر،پلی وینیل کلرید،پلی یورتان،نانوذرات نقره