حمزه شیرویی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه ایلام ونویسنده اول
علی حاتمی - استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات دانشگاه ایلام
مهرشاد براری - استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات دانشگاه ایلام
علی اشرف مهرابی - استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات دانشگاه ایلام

به منظوربررسی اثر آبیاری تکمیلی وتراکم بوته برخصوصیات رشدی، عملکرد واجزای عملکرد درسه رقم عدس دیم، آزمایشی درسال زراعی 90-1389 درمزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام به صورت اسپلیت فاکتوریل باطرح پایه بلوک های کامل تصادفی درچهارتکراراجراگردید. شرایط دیم باآبیاری تکمیلی ودیم بدون آبیاری به عنوان فاکتورهای اصلی آزمایش بود.فاکتورتراکم کاشت (دردوسطح 200 و 400 بوته درمترمربع)ورقم عدس(شامل سه رقم گچساران، بیله سوار، کیمیا) کرت های فرعی آزمایش راتشکیل دادند. نتایج نشان دادکه آبیاری تکمیلی باعث افزایش تعداد 72/42 غلاف پر، وکاهش تعداد 80/3 غلاف های پوک و درکل افزایش تعداد غلاف های بوته وعملکرد تک بوته گردید. باافزایش تراکم کلیه صفات(ارتفاع، تعدادگل، تعدادشاخه اصلی وفرعی، تعداد غلاف های پر، وزن خشک تک بوته و عملکردتک بوته) کاش وفقط تعدادغلاف های پوک افزایش نشان داد. بنابه نتایج حاصله رقم بیله سواربیشترین تعدادشاخه اصلی (19/3) وفرعی(73/10)وهمچنین بیشترین وزن خشک تک بوته رادارابود.بیشترین تعدادگل (82/35) وتعدادغلاف پردربوته (46/37) مربوط به رقم کیمیا بودنداثر متقابل آبیاری تراکم برتعدادغلاف دربوته درسطح احتمال یک درصدمعنی داربود.تعدادغلاف پوک وتعداد شاخه های فرعی نیز تحت تاثیراثرمتقابل آبیاری دررقم قراررگرفتند.اثرمتقابل هرسه فاکتوربرتعدادشاخه درسطح احتمال یک درصد معنی داربود.

تعدادغلاف، تعدادشاخه، تعدادگل، ارتفاع، وزن خشک