شاهین طالب
نیما محمودی دیورزم
علی کرمی

هر محیط، روح یا فضایی دارد که از تک تک عناصر موجود در محیط تاثیر می پذیرد؛ انسان در ثانیه های ابتدایی ورود به یک محیط با برداشت ها و دریافت های ناخودآگاه، یک احساس ، بدون اینکه تک تک عناصر موجود یا جز جز عوامل محیطی را بررسی کرده باشد از طریق حواس ما ، که روح یا فضای حاکم بر محیط است. تمام اطلاعاتی که ما از جهان پیرامون خود داریم ، کلی را درک می کند بدست می آیند .همه ی این اطلاعات به ما کمک می کنند تا فرآیندهای پیچیده تری چون ادراک و شناخت را داشته باشیم.در واقع بدون حواس، این فرایندها نیز اتفاق نخواهد افتاد و ما نخواهیم توانست توانایی های دیگر ذهنی خود را به کار گیریم.چرا که فضاها نیازمند آن هستند که درونی شوند تا به صورت بخشی از حس برای بیننده ادراک شوند. در واقع می توان فضاها را به عنوان ترکیبی از علایم و نشانه های حسی قابل استفاده، برای جهت یابی و حرکت درفضا تلقی کرد و از یک سو تفکرات فلسفی را به حوزه عملی و نظر معماری وارد کرد، و از سویی دیگر، با نگرشی ژرف، به گوهر عناصر نزدیک شد و چیزها را درتزدیکی خود نگاه داشت یعنی پدیدارشناسی را درعمل، جهت تحلیل آثار معماری و خوانش محیط به کار گرفت. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی با بررسی کیفی، سعی شده است به حواس پنجگانه در چهارچوب معماری پرداخته شود چرا که نا خودآگاه یا خودآگاه بر درک انساناز فضا تاثیر می گذارند و از آن خاطره می سازند و حس مکان را در انسان القاء می کند