جمشید صدرکریمی - دانشیار گروه ژئوتکنیک، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز
شیوا سیدی - کارشناس ارشد ژئوتکنیک، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز

سالیان متمادی است که معمولترین روش کنترل تراکم خاک، انجام آزمایش تراکم و اندازه گیری دانسیته می باشد. در این تحقیق، به منظور سنجش جایگاه روش جاری، رفتار مکانیکی و از جمله تغییر شکل پذیری خاکهای مختلف با درصد تراکم یکسان بررسی می شود. برای این منظور 15 نمونه خاک مختلف طبق آزمایش پروکتور، به میزان 100% متراکم شده، سپس تحت تحکیم تک بعدی قرار گرفتند و در هر تراز تنش مدول ادئومتری محاسبه و با یکدیگر مقایسه شد. نتایج نشان می دهد که تحت تنشهای یکسان، تفاوت عمده ای در تغییر شکل پذیری خاکهای مختلف با درصد تراکمهای برابر، وجود دارد، به طوریکه اختلاف مدول در کل نمونه ها در تنش کمتر از kpa400 ، به 5 تا 10 برابر می رسد که در مورد نمونه های رسی، این اختلاف، 3 برابر و درمورد نمونه های ماسه ای 7 برابر می باشد. به نظر می رسد این اختلاف ناشی از مجموعه عواملی همچون بافت خاک، خواص ایندکس، تخلخل خاک و اندازه حفرات باشد. صرفنظر از مکانیسم عمل، نتایج بیانگر لزوم تغییر نگرش در استانداردهای موجود در کنترل تراکم و جایگزینی سنجش خصوصیات مکانیکی همچون مدول خاک به جای دانسیته خشک می باشد تا در عمل از بروز تغییر شکلهای نامطلوب در یک توده خاک متشکل از خاکهای مختلف، هرچند با درصد تراکم های یکسان، جلوگیری شود.

آزمایش تراکم ، تحکیم ، تغییر شکل پذیری ، خاک متراکم ، سختی