سید رفیع موسوی - دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی شهری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
مهدی شیری پور - دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی شهری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
ابوالفضل رفیع - دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی شهری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروریترین محورهای توسعه پایدار محسوب می گردد. تولید انواع پسماند در زندگی انسان ها اماری اجتناب ناپذیر بوده و بی شک عدم توجه کافی به این موضوع می تواند تاثییر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد. مدیریت پسماندهای شهری به عواملی همچو تولید زواید، جمع آوری، حمل و نقل، دفن زباله و بازیافت آن بستگی دارد، بنابراین محدوده مدیریت این مقوله بسیار وسیع و متغیر است، برای چنین موضوعی راهی جز مدیریت و برنامه راهبردی وجود ندارد. با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به اهمیت و ضرورت تدوین برنامه راهبردی مدیریت پسماند در شهرداری ها می پردازد. نتایج پژوهش حاکی از آ است که مدیریت جامع پسماند دارای سه بعد کلی اقتصادی، اجتماعی و محیطی است. در کشور ایران تنها 8 درصد از زباله های شهری بازیافت، کمپرست و مجددا استفاده می شوند و 92 درصد آن دفن می شود. اکثر استان های کشور از نظر دفن بهداشتی پسماند محدودیت های بسیاری دارند و در این مناطق امکان دفن درجه یک وجود ندارد. مشکلات فرهنگی و اجرایی دو مشکل اصلی مدیریت پسماند شهری کشور است. به طورکلی مدیریت جامع پسماند می بایست به کلیه عناصر موظف در مدیریت پسماند شامل تولید، ذخیره سازی، جمع آوری، انتقال، بازیافت و دفع توجه کامل داشته باشد. همه این موارد در سایه تدوین برنامه راهبری میسر است. داشتن برنامه و نگاه راهبردی به مسیله و شناخت جنبه های مختلف آن مسیله برای حل مشکل در بطن شهر و شهرداری از ضروریات شهرداری های سراسر کشور محسوب می شود تا با شناخت توان شهر و شهرداری، برنامه های عملیاتی و اجرایی مدون که خروجی برنامه راهبردی است برای حل مسیله پسماند تهیه گردد.

برنامه ریزی راهبردی، مدیریت، پسماند شهری