زهره خاوری - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر

در این پژوهش سه فیلم: درباره الی...، جدایی نادر از سیمین و گذشته ساخته کارگردان مولف سینمای ایران، اصغر فرهادی، با رویکرد اسطوره شناسی رولان بارت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. یکی از اهداف این پژوهش مطالعه و بررسی اسطوره های امروز در سینمای اصغر فرهادی است. مسیله اصلی مقاله حاضر این است که این فیلم ها توانسته اند اسطوره های جاری در جامعه ایران را نشان دهند و کارگردان در ارایه این واقعیت ها چقدر موفق بوده است. در واقع هدف اصلی این نوشتار شناسایی عملکرد اسطوره های نوین و محتوای آشکار و پنهان آنها در این فیلم هاست. چهارچوب نظری نظریه اسطوره شناسی رولان بارت است. از دیدگاه بارت، اسطوره نوعی زبان یا نظام نشانه هاست که اگرچه مقید به تاریخ و جامعه است ولی خود را عام و کلی نشان می دهد. بنابراین کار ویژه اسطوره تبدیل تاریخ به طبیعت است. روش کار تحلیلی و براساس فیلمنامه این سه فیلم و جمع آوری داده ها به روش اسنادی است. با توجه به نتایج حاصله نگارنده عقیده دارد اصغر فرهادی با دیدی دقیق اسطوره های حاضر در جامعه ایران که در حال گذار از سنت به مدرنیته است را شناخته و بازنمایی نموده، حتی در برخی مواقع این اسطوره ها را شکسته است.

اسطوره شناسی، سینما، رولان بارت، اصغر فرهادی، طبقه متوسط شهری