آرش سمرقنذی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

آرمان شهر زمینی که در آن از دغدغه های زندگی طبیعی اثری نباشد، آرزوی دیرین بشر است که اندیشه بزرگترین فلاسفه دنیا را به خود مشغول ساخته است. بزرگانی چون سقراط و افلاطون به این بحث پرداخته و ارسطو به این تفکرات نظم منطق داده است. در اسلام هم اندیشه ورانی چون فارابی و ملاصدرا در صدد تبیین آن برآمده اند.در نوشتار حاضر با بهره گیری از روش تحلیل کیفی و مقایسهای، به بررسی مفهوم، ماهیت، شکل، دامنه و عملکرد آرمانشهر در دیدگاه اسلام و متفکران معاصر پرداخته شده و سپس به تحلیل دیدگاهها، ویژگیها، الگوها، نتایج حاصله زندگی در هر کدام از آنها و فیلسوفان شاخصشان پرداخته شده است. نیز با در نظر فرضیه اصلی پژوهش مبتنی بر این که نوعی خاص از آرمان شهر ملموس و دینی، متکی بر آموزه های قرآنی و اسلامی در اندیشه اسلامی وجود دارد که همه چیز در آن کاملا روشن و زلال و بدون هیچگونه ابهامی مشخص شده است، الگوی مدینه فاضله اسلامی بیان و ارزیابی شده است.نتیجه حاصل از این پژوهش بدست آوردن معیارها و تصویری از شهر مطلوب اسلامی است که قابلیت تعمیم در بخش مدیریت شهری و شهرسازی اسلامی ایرانی داشته باشد. در ساخت شهر مطلوب اسلامی مجموعهای از عوامل در ترکیب با هم راهگشا خواهند بود. تفاوت آشکاری که در مفهوم و ماهیت مدینه های فاضله و آرمانشهرهای فلاسفه و مکاتب مختلف وجود دارد جنبه زمینی یا روحانی و یا اسطورهای بودن آنهاست.

آرمانشهر، مدینه فاضله، آرمانشهر ایرانی، شهر آرمانی