حسین صفری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
سارا اعصاری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

با مقایسه ی ساختاری دو بنای برج آزادی تهران و گنبد قابوس از نظر هندسی و سازه ای بناها،در پلان و نماها و برش های آن ها می توانیم به چگونگی رفتار آن ها در ماندگاری و حفظ بناها و هم چنین چگونگی رفتارهای لرزه ای آن ها پی برد که این رفتارها چه تاثیراتی بر روی سازه و ساختار آن ها دارد که در ابتدا باید هر بنای تاریخی را اعم از فرم وسازه و مصالح و تناسب مورد بررسی قرارداد.در بسیاری از مواقع در بنا کرنش هایی ایجاد شده که سبب ترک خوردگی مصالح آن می شود که در برج آزادی تهران با استفاده از بتن مسلح شده با میلگرد و در گنبد قابوس هم با به کار بردن 10 پره مثلثی که مانند پشتبند عمل می کند و انتخاب گنبد مخروطی این کار اجرا شده است.در کل این گروه از بناهای تاریخی یکی از بهترین رفتارهای لرزه ای را از خود نشان داده اند.با مقایسه این دو بنا به شباهتهایی نظیر ،تعادل،تقارن،،ارتفاع زیاد بنا،کم شدن قطر بنابا اضافه شدن ارتفاع آنها و هر دو بنا در ارتفاع دارای گنبد می باشندکه نشانه هایی از معماری اسلامی –ایرانی است وتفاوتهایی نظیر،مصالح به کار برده شده از پی تا نمای کلی بنا،استفاده از راهکار های مختلف برای استحکام بنا،بودن ونبودن پنجره و شکافی در بدنه ی بنا،در برج آزادی تهران تناسبات برج آن را کوتاه و تنومند شبیه انسانی بدون گردن نشان داده شده ولی گنبد قابوس دارای ساقه ای کشیده است که فرم تندیس گونه ای به بنا داده است.تفاوتها و شباهتهایی که به درک بهتر از بنا های قبل و بعد از اسلام کمک می کند که می توان از فرم و مصالح و راهبرد های به کار رفته در آنها در بناهای جدید استفاده کرد و آنها را نو و تازه نگه داشت.

گنبد قابوس،برج آزادی،هندسه ،تهران،سازه