فهیمه فرزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی جانوری، گروه زیست شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
ایران پورابولی - دانشیار گروه زیست شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
سید منصور میر تاج الدینی - استادیار گروه زیست شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

در این مطالعه اثر حفاظتی مقادیر پایین (50 ، 100 میلیگرم بر کیلوگرم) عصاره هیدروالکلی گیاه پونه بیابانی Nepeta ispahanica بر سطح سرمی انزیم آلکالین فسفاتاز در آسیب حاد کبدی القا شده با تتراکلرید کربن در موشهای صحرایی نر بررسی شد. حیوانات به 5 گروه تقسیم شدند: گروه کنترل (موشهای سالم) گروه دریافت کننده CCl4 و گروههای تیمار دریافت کننده عصاره با دوزهای 50 mg/kg و 100 و گروه کنترل مثبت ( دریافت کننده لگالون 420 میلیگرم بر کیلوگرم). حیوانات 4 گروه اخیر به مدت 10 روز به ترتیب حلال عصاره(گروه کنترل) یا عصاره با دوزهای فوق (دو گروه تیمار) با تجویز خوراکی CCl4 به نسبت 50% در پارافینمایع ( 2/5 ml/kg )در این موشهای صحرای سه گروه اخیر الا شد. 24 ساعت بعد از القا آسیب کبدی، در وشعیت ناشتا، بیهوشی کامل حیوانات با گاز Co2 انجام شد و سر حیوانات با گیوتین قطع سپس خونگیری انجام شد و میزان ALP سرم با کیت شرکت پارس آزمون سنجش گردید. نتایج نشان داد که CCl4 سبب افزایش معنی دار میزان ALP سرم گردید و تجویز تنها دوز 100 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره باعث کاهش معنی دار (0.001> P) این آنزیم نسبت به گروه دریافت کننده CCl4 شد. بنابراین عصاره Nepeta ispahanica دارای خاصیت حفاظتی در باربر تغییرات سمی ایجاد شده توسط تتراکلرید کربن می باشد.

تتراکلرید کربن، ALP ، پونه بیابانی