علی ترابیان - دانشیار دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
رضا حیدرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران- محیط زیست، دانشگاه تهران
علی اصغر قدیم خانی - کارشناسی ارشد مهندسی عمران - محیط زیست، دانشگاه تهران

بیرجند شهری است واقع در شرق ایران که بدلیل واقع شدن درمنطقه ای بیابانی و خشک تنها منبع تامین آب شرب آن استفاده از منابع آب زیر زمینی می باشد. بدلیل ساختار زمین شناسی منطقه غلظت کروم شش ظرفیتی در آب زیر زمینی بالاتر از حداکثر مجاز توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) (mg/l0/05( و بطور میانگین mg/l 0/07 می باشد. برای کاهش مقدار یون Cr(VI) به مقداری کمتر از حداکثر مجاز از روش احیاء با استفاده از محلول احیاء کننده سولفات فرو (FeSO47H2O) استفاده گردید. آزمایشات به روش جارتست و بصورت آزمایشگاهی انجام شد. در مرحله اول آزمایشات فقط از سولفات فرو به عنوان احیاء کننده استفاده شد. در مقدار تزریق بهینه، غلظت یون Cr(VI) به مقدار mg/l 0/034 رسید اما افزایش سولفات فرو باعث افزایش غلظت یون سولفات (SO42-) از مقدارمیانگین اولیه mg/l370 به مقدار mg/l431 شد که بالاتر از حداکثر مجاز توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی (mg/l400) می باشد.در مرحله دوم آزمایشات علاوه بر استفاه از سولفات فرو به عنوان ماده احیاء کننده، محلول شیر آهک نیز به آب تزریق شد. نتایج حاصله در این مرحله نشان داد که مقدار یون Cr(VI) تا حد mg/l0/017 کاهش یافته است و مقدار یون سولفات (SO42-) تنها mg/l10 افزایش یافت و به mg/l380 رسید که کمتر از حداکثر مجاز (mg/l400) می باشد.

آب زیر زمینی ، احیاء ، سولفات فرو ، کدورت ، کروم شش ظرفیتی