محمود جاویدمهر - دکترای مدیریت؛ استاد دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی
مهدی اسماعیلی - رییس اداره منابع انسانی دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی
حسین هدایتی فر - کارشناس مسیول آموزش دانشگاه فرهنگیان- پردیس شهید بهشتی مشهد

هدف و مقصودی که در این مقاله به دنبال آن هستیم جایگاه و اقضایات برنامه درسی پنهان در تربیت معلم است و نه برنامه درسی رسمی که میزان تاثیرگذاری برنامه درسی پنهان را در شکل گیری و تربیت دانشجو معلمان بیان می گردد.در هر نظام آموزشی در آموزش و پرورش و دانشگاه برخی اصول ، قواعد و برنامه های مطابق سرفصل های مصوب و رسمی اجرا می گردد و بخش دیگری که اهمیت آن از بخش اول کمتر نیست برنامه درسی پنهان می باشد. برنامه درسی پنهان مجموعه ای از فعالیتهایی است که بصورت غیر رسمی در خارج کلاس و در فضای دانشگاه فراگیرنده کسب می کند. که در دانشگاه فرهنگیان دانشجو معلم در معرض برنامه درسی پنهان قرار دارد و در مدرسه دانش آموز. از آنجا که دانشجو معلم امروز فردا در کسوت معلمی باید در مدرسه ظاهر شود لازم است تا شایستگی های لازم برای قبول این مسیولیت خطیر فرا بگیرد که یکی از ابعاد مهم این شایستگی های شایستگی سیاسی و اجتماعی است که بیشتر آنچه را در این بعد دانشجو معلم در محیط دانشگاه فرهنگیان فرا می گیرد از در شکل برنامه درسی پنهان می توان از آن نام برد.در این تحقیق که ابتدا به روش مروری نیم نگاهی به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دارد و سپس به روش علمی - پژوهشی بحث ظرفیت برنامه های درسی پنهان تربیت معلم برای تحقق شایستگی سیاسی و اجتماعی در میان دانشجومعلمان در پرتو همدلی و همزبانی را دنبال نموده است. از آنجا که از ویژگیه ای روش تحقیق مروری آن است که اگرهر یک از تحقیقات منفرد را تنها به عنوان بخشی از یک موضوع می پردازد، تحقیق مروری با کنار هم گذاشتن نتایج تحقیقات متعدد میتواند تصویر کامل را نشان دهد. روشی که شاید بتوان گفت کمتر بدان توجه شده است و با وجود کتابهای بسیاری که در حوزه روش تحقیق در ایران تالیف و ترجمه شدهاند،در آنها کمتر روش تحقیق مروری در نگارش مورد توجه قرار گرفته است. کم توجهی به تحقیق مروری در آثار پژوهشگران ممکن است پیامدهای ناخوشایندی نظیر انجام شدن تکراری تحقیقات و انجام نشدن پژوهش در زمینه هایی که مورد نیاز است را فراهم آورد. علاوه بر آن، بدون تحقیقات مروری ممکن است تنها با تکیه بر مقاله خاص به نتیجهگیری بپردازند که اقدامی نادرست است و مخاطب میتواند با استفاده از این روش تحقیق مروری به آن پاسخ دهند و لذا در این تحقیق بیشتر در جهت ارایه یک نتیجه جامع از تحقیقات متعددی است که در حوزه اثرگذاری برنامه درسی پنهان نگارش یافته اند و قصد داردو قصد دارد به بررسی میزان نقش برنامه درسی پنهان در تحقق شایستگی سیاسی و اجتماعی دانشجو معلمان بپردازد. که همانگونه که در نتیجه گیری نیز بیان گردید می توان گفت برنامه درسی پنهان در درون دانشگاه فرهنگیان این ظرفیت و قابلیت را دارد تا با جلب فضای اعتمادساز درون دانشگاه دانشجو معلمان را به مشارکت فعالانه وادار کند و در چنین فضایی است که در پرتو همدلی و هزبانی که محصول همفکری است سه گروه انسانی درون دانشگاه که استادان و دانشجویان و کارکنان می باشند می توانند دست به دست هم داده و در کسب شایستگی های لازم دانشجو معلمان را یاری رسانند.

برنامه درسی ، برنامه درسی پنهان ، تربیت معلم ، شایستگی سیاسی و اجتماعی ، دانشجومعلمان ، همدلی ، همزبانی