محمد جوادی - کارشناس ارشد استخراج معدن، مهندسین مشاور ایمن سازان
عباس افتخاری - دانشکده مهندسی، گروه معدن، دانشگاه کاشان، مدیر مهندسی پروژه تونل گلاب، مهندسین مشاور ایمن سازان
فریدون خسروی - مدیرعامل مهندسین مشاور ایمن سازان
ایمان کلانتری دهقی - کارشناسی ارشد، مهندسی و مدیریت ساخت

یکی از فاکتورهای کلیدی در کاربرد ماشیین های حفاری تمام مقطع، پیش بینی نرخ پیشروی با دقت بالا جهت برنامه ریزی پروژه وپیش بینی هزینه های تونل سازی است. در سال های اخیر روشهای مختلفی جهت پیش بینی نرخ پیشروی ماشین TBM، با آگاهی ازشرایط زمین شناسی و ارزیابی عوامل موثر بر کارکرد آن ارایه شده است. یکی از مشکلات مربوط به پیش بینی نرخ پیشروی دستگاهحفاری تمام مقطع، عدم قطعیت های موجود در خصوص پارامترهای تاثیرگذار بر روی آن است. به همین دلیل توسعه یک روش بهمنظور پیش بینی نرخ پیشروی دستگاه TBM تحت شرایط عدم قطعیت از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مطالعه یک روشجدید جهت پیش بینی نرخ پیشروی با استفاده از شبکه های بیزی که به عنوان یک روش قوی در مدلسازی شرایط عدم اطمینانشناخت می شود، ارایه شده است. بدین منظور ابتدا عوامل تاثیرگذار بر روی نرخ پیشروی شناسایی و در چهار گروه اصلی شاملپارامترهای مرتبط با زمین، پارامترهای عملیاتی، پارامترهای طراحی و پارامترهای لجستیک دسته بندی شده است. سپس با استفاده ازشبکه های بیزی روابط بین پارامترهای مورد اشاره مدلسازی شده است. برای تعیین احتمالات اولیه و شرطی گره ها، از نظر کارشناسانو خبرگان این حوزه استفاده شده است. در نهایت مدل ارایه شده در پیش بینی نرخ پیشروی تونل انتقال آب گلاب 2 ب کار گرفته شدهاست. تونل انتقال آب گلاب 2 با طولی در حدود 10 کیلومتر، با استفاده از یک دستگاه TBM با سپر دوبل، در سنگ های رسوبی درحال ساخت است. نتایج نشان می دهد که روش ارایه شده یک ابزار مفید جهت غلبه بر عدم قطعیت های موجود در پیش بینی نرخپیشروی TBM است.

پیش بینی نرخ پیشروی، TBM ، شبک های بیزی، تونل گلاب 2