سید علی سید ابراهیمی - استاد دانشکده مهندسی متالورژی و مواد، دانشکده های فنی دانشگاه تهران

فلسفۀ تکنولوژی » از شاخه های جدید معرفت بشری به شمار می آید که با این عنوان خاص بیش از 30 الی 40 سال از عمر در جمع اصحاب جهانی تفکر نمی گذرد. هرچند « تکنولوژی » به عنوان یکی از پدیده های دنیای مدرن خصوصا از قرن 19 مورد توجه جدی اندیشمندان قرار داشته و توسط متفکرانی نظیر رومانتیست ها، مارکس و هایدگر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در قرن بیستم نیز این توجه تا دهۀ 70 میلادی روز افزون بوده است اما به کارگیری عنوان «فلسفۀ تکنولوژی » از دهۀ 70 به بعد شایع گردیده است. « فلسفۀ تکنولوژی » به بررسی نقش تکنولوژی بر دانش، فعالیت ها و محیط بشر می پردازد. انسان تکنولوژی را می سازد و شکل می دهد و متقابلاً از آن متاثر می شود. تکنولوژی ها که دنیای ما را احاطه کرده اند نحوه نگرش، زندگی و فرهنگ ما را تغییر می دهند. درک، ارزیابی و نقد این تأثیر و تأثر متقابل تکنولوژی بر زندگی فردی، اجتماعی و سیاسی از اهداف فلسفۀ تکنولوژی است. بیان فوق ضرورت آشنایی دانشجوی مهندسی را با « فلسفۀ تکنولوژی » حداقل در حد چند واحد درسی حتی اختیاری روشن می سازد به همین دلیل دانشگاه های بزرگ آمریکا و اروپا این مباحث را علاوه بر در دانشجویان علوم انسانی نظیر فلسفه جامعه شناسی، انسان شناسی، اکولوژی و غیره در فهرست دروس دانشجویان رشته های علوم و مهندسی نیز گنجانده اند و خوشبختانه بارقه هایی از این تاثیر در دانشگاه های داخل کشور نیز به تدریج مشاهده می گردد مقالۀ حاضر در صدد توضیح بیشتر « چرایی » و « چیستی » فلسفۀ تکنولوژی برای دانشجویان مهندسی کشور می باشد و تلاش می کند سوالات اساسی که تکنولوژی در چالش با مسائل متافیزیک، اخلاق، سیاست و غیره با آنها مواجه است مطرح نماید

تکنولوژی، فلسفه، علم، فرهنگ، جامعه، آموزش، مهندسی