هادی خاوری - باشگاه - پژوهشگران جوان و نخبگان، گروه کشاورزی_زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
علی خورگامی - گروه کشاورزی_زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.
اصغر محمدی پور - گروه کشاورزی_زراعت، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران.

به منظور مطالعه اثرات هیومیک اسید و کود نیتروژن بر وضعیت رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام نخود دیم (.L arietinum Cicer ،(آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر مبنای طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالزراعی 95-1394 در منطقه بیرانشهر استان لرستان اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل هیومیک اسید (کاربرد یک کیلوگرم در هکتار و عدم کاربرد)، کود نیتروژن از منبع اوره 46 درصد در سه سطح (صفر، 35 و 70 کیلوگرم در هکتار) و ارقام نخود دیم شامل (تودهی محلی بیرانشهر، عادل طبقه پرورشی 3 و آزاد) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد هیومیکاسید بر تعداد شاخه در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه به میزان 88/2155 کیلوگرم در هکتار، تعداد شاخه در بوته به میزان 43/6 ،تعداد غلاف در بوته به میزان 90/15 ،تعداد دانه در بوته به میزان 88/19 ،مربوط به کاربرد هیومیک اسید به میزان یک کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به نتایج، کاربرد هیومیک اسید همزمان با مصرف 35 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، جهت بهبود نسبی شاخصهای رشدی بوته ها و دستیابی به عملکرد کمی و کیفی بیشتر گیاه نخود رقم آزاد در منطقه بیرانشهر و مناطق با اقلیم مشابه پیشنهاد میگردد.

شاخصهای رشد، عملکرد، هیومیک اسید، نیتروژن، نخود دیم