زهره ترابی - استادیار گروه معماری، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
متین السادات مستعان - دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
علی شکوهی - استادیار گروه طراحی شهری، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

شاید بتوان گفت در گذشته مهمترین هدف از تامین روشنایی ایجاد ایمنی و حس امنیت بوده است. اما امروزه با توجه بهزندگی های شهری مدرن اغلب شهروندان بخش زیادی از زمان خود را در شب و در فضاهای شهری سپری می کنند. اینموضوع اهمیت نورپردازی شهری را دو چندان نمودهاست، به طوری که نورپردازی امروزه علاوه بر ایجاد امنیت، جنبهزیبایی بسیار مهمی را نیز دارد. به طوری که موجب کارایی بیشتر فضاهای شهری در تمام اوقات شبانه روز شده است و باحضور شهروندان به نوعی رونق اقتصادی مکانهای نورپردازی شده را به همراه داشته است. امروزه به جرات می توانگفت نورپردازی شهری به بخش جدایی ناپذیری از هویت شهری تبدیل شده است. این پژوهش سعی بر آن دارد تا با بیانضرورت وجود نور به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر منظر شهری به بررسی نقش نورپردازی در تامین آسایش و آرامششهروندان و همچنین به بررسی تاثیر طراحی روشنایی فضاهای شهری شبانه در بالا بردن کیفیت گذراندن اوقات فراغتشهروندان بپردازد.در این مقاله با معرفی ویژگی های نور و نورپردازی، جایگاه و اهمیت کاربرد آن و قواعد کلی نورپردازی و روشنایی نیزبیان شده است. شناخت این ویژگی ها به معماران و معماران منظر در طراحی سیمای شبانه فضاهای باز عمومی کمکمی نماید. نتایج پژوهش نشاندهنده آن است که کیفیت نورپردازی و استفاده مناسب از تکنیک های آن، تاثیر قابل توجهیبر درک افراد از کیفیت محیط دارد به گونه ای که نورپردازی صحیح باعث افزایش کیفیت محیط و استفاده از روشهاینادرست موجب کاهش کیفیت پاسخ دهی محیط خواهد بود. عوامل موثر بر ایجاد روشنایی مناسب شهری و نیازهایمکان های رایج نیز بررسی شده و پیشنهاداتی در این زمینه مطرح گردیده است.

نورپردازی، سنجش شدت نور، فضای شهری شبانه، طراحی روشنایی، پارک لاله شهر زنجان