محسن نیازی - کارشناسی ارشد معماری، عضو هیت علمی دانشگاه علم و هنر

آرامش روانی از مهمترین موهبت های حیات آدمیست، عنصری که بدون آن زندگی لذتی ندارد، عوامل بسیاری در تامین و دست یازیدن بدان نقش دارند. از همه مهمتر معماری به لحاظ گستردگی و مداومت در ارتباط با آدمی مهمترین تاثیر را بر تامین آرامش انسان دارد. هزینه های تامین یک واحد مسکونی به لحاظ گرانی زمین و مصالح ساختمانی واجرا که تقریبا نصف درآمد یک فرد کارمند را در طول زندگی می بلعد از بزرگترین عوامل روان پریشی افراد جامعه به شمار می ردو. پس از تامین یک واحد مسکونی حداقلی زندگی در فضاهای کوچک و کم کیفیت بدون داشتن حیات های دلباز و آرامش بخش از دیگر عوامل بروز ناراحتی ها و ناتوانی های عصبی برای افراد است؛ فضاهایی محدود در هم تنیده و بدون رعایت حریم های فعالیتی، صوتی، رفتاری، و دیداری برای افراد که امکان حرکت حداقلی فیزیکی و در نتیجه تلطیف روحی افراد را نیز فراهم نمی سازد عدم امکان پذیرایی از میهمانان و صله رحم با خویشان و کاهش بار روانی خانواده ها بدلیل کوچکی واحدهای مسکونی از دیگر ویژگی های روان پریشی واحدهای مسکونی امروزی به شمار می رود. این در حالیست که با نفوذ سرو صدای وسایط نقلیه موتوری و ابزار موسیقی و تماشای تلویزیون و گفتگو و مشاجرات لفظی افراد به داخل واحدهای مسکونی از معابر یا دیوارهای نازک جداکننده حداقل تمرکز فکری و آرامش افراد در خانه ها را بر هم می زند. از دیگر عوامل تشدید شرایط عصبی افراد تماشای ثروت دیگران و مقایسه آن با نداشته های خویشتن است که با اشتیاق افراد به ایجاد نماها و دکوراسیون های فاخر و تجملی در منازل مسکونی خود شعله ور می شود تا جایی که نمای مناطل مسکونی امروزه به فضایی برای عقده گشایی و تفاخر طلبی بدل گشته است با رهایی فرد از تمام دام های روان پریش موجود در واحدهای مسکونی و شهرسازی؛ ناخواسته در دام بزگترین عامل تهدید کننده سلامت جسمی و روحی جامعه یعنی آلودگی محیط زیستی که از طریق عمر مفید کم ساختمان و زودمرگی بناها و بالا بودن مصرف سوخت و ایجاد هزینه های پنهان حاصل شده است می افتد وارونگی هوا در شهرهای بزرگ کشور و گسترش بی رویه سرطان عمده معلول عدم تفکر و تعلقل درست در بحث ساخت و ساز در ایران است.

عوامل روان پریشی، حوزه معماری، مسکن