سیدهادی سیدعلیزاده فضلی - کارشناس ارشد طراحی شهری
پریسا لطفی تبریزی - کارشناس شهرسازی

صاحب نظران اقتصادی به جایگاه حمل و نقل در تجارت جهانی بسیار اهمیت میدهند و هر کشوری که بتواند در تجارت رقابت پذیربین المللی از این فرصتها استفاده کند سریعتر میتواند به رشد اقتصادی پایدار دست یابد که در این راستا، برنامه ریزان کشور نیز بایدسیاست های ابلاغی حمل و نقل در تدوین برنامه ها گنجانده و به عنوان بخشی که می تواند در ارزش افزوده صنعت، معدن و خدمات نقشویژه ای داشته باشد، زمینه استفاده از فرصت ها را بیش از پیش فراهم کنند تا بخش حمل و نقل به عنوان پیشرو در حوزه تجارت داخلی وخارجی عمل کند. با توجه به اینکه هماکنون حدود 90 درصد کالا در سطح کشور به وسیله ناوگان حمل و نقل جادهای جابجا می شود، ازاین رو لزوم توجه ویژه به جایگاه حمل و نقل جاده ای در اقتصاد کشور ضروریست. بهبود زندگی مردم، در چارچوب فرایند توسعه، یکی ازاصلی ترین دغدغه های دولت های امروزی به شمار می رود، کشورهای مختلف می کوشند با افزایش شتاب فرایند توسعه، علاوه بر بهبودسطح رفاه جامعه، جایگاه و نقش خود را در معاملات جهانی ارتقاء دهند. با توجه به موارد مطرح شده لزوم برنامه ریزی برای پیشگیری ازحملات احتمالی بدخواهان کشور در قالب برنامه های مدون پدافند غیرعامل ضروری به نظر می رسد. طبق ماده 215 قانون برنامه پنجمتوسعه، هیچ طرح عمرانی عملیاتی نمی شود مگر آنکه مطالعات پدافند غیرعامل آن انجام شده باشد، در این راستا برای اجرا و توسعهزیرساخت های حمل و نقل کشور و کاهش آسیب پذیری آن در برابر تهدیدات دشمن، توجه دقیق و علمی به موضوعات پدافند غیرعامل وتخصیص کافی بودجه به آن الزامی است. پدافند غیرعامل شامل مجموعه ای از اصول و اقدامات پیشگیرانه است که با انجام آنها در زمانجنگ (بدون بهره گیری از جنگ افزارها) و یا زمان وقوع حوادث و بلایای طبیعی، همزمان با کاهش تلفات جانی، بتوان از واردشدن خساراتبه تاسیسات حیاتی جلوگیری کرد و یا میزان خسارات را به حداقل ممکن رساند. اجرای اصول مربوط به پدافند غیرعامل در کنار افزایشامنیت مناطق حساس ملی از قبیل مراکز نظامی، سیاسی، صنعتی و ارتباطی از جمله محورهای مواصلاتی بسیار موثر و حایز اهمیت است.

پدافند غیر عامل، منظرترافیکی، بلایای طبیعی، برنامه پنجم توسعه، حمل و نقل