ابراهیم طالع فاضل - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه بوعلی همدان
حیدر اصغرزاده اصل - دانشجوی دکتری زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

کانسار روی و سرب انگوران در غرب استان زنجان، یکی از بزرگترین کانسارهای سولفیدی روی-سرب در ایران محسوب می-شود. از لحاظ سنگ شناسی، منطقه شامل سنگهای گنیس، آمفیبولیت، میکاشیست و آهک بلورین به سن پرکامبرین است که توده معدنی، به طور عمده بین واحد سنگ آهک بلورین و واحدهای سنگی شیست قرار گرفته است. از دیدگاه ساختاری در منطقه سه گسل در بخشهای شرقی، شمالی و غربی معدن وجود دارد که نقش مهمی در کانی سازی و مهاجرت سیال کانه ساز از عمق به سطح ایفا می کنند. به طور کلی مجموعه کانیهای تشکیل شده را می توان به دو گروه سولفیدی و غیرسولفیدی شامل کانیهای اکسیدی و کربناتی تقسیم کرد که طی دو مرحله هیپوژن و سوپرژن تشکیل شده اند. کانیهای بخش سولفیدی که عمدتا متعلق به فاز هیپوژن هستند شامل اسفالریت و به مقدار کمتر گالن، پیریت و آرسنوپیریت است که کلسیت، دولومیت، مسکویت، انیدریت و کوارتز مهمترین کانیهای گانگ همراه آن محسوب می شوند. از مهمترین کانیهای بخش غیرسولفیدی نیز کربنات روی یا اسمیت زونیت است که در دو مرحله طی فاز هیپوژن تشکیل شده است. بر اساس مطالعات ژیوشیمیایی عناصر آرسنیک، نقره، روی، آهن و کادمیم با افزایش عمق روند افزایشی داشته و سرب روند خاصی نشان نمی دهد. همچنین در کانسنگ سولفیدی عناصر نقره با جیوه و کلسیم با منیزیم و در کانسنگ کربناتی عناصر سرب با آرسنیک و نقره با جیوه دارای همبستگی بالایی هستند.

کانی شناسی، ژیوشیمی، SEM، انگوران، غرب زنجان