نوشین یوسفی نژاد - گروه حقوق ،واحد کرمان،دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان،ایران
محمود آقاجانی - گروه حقوق ،واحد کرمان،دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان،ایران

مجازات جایگزین حبس در دهه های اخیر در متون حقوقی و نصوص قانونی کشورهای مختلف نمود پیدا کرده که جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در قانون جدید مجازات اسلامی فصلی را به خود اختصاص داده است با توجه به تصویب قانون مجازات اسلامی و ضرورت آشنایی با نهادهای نو وبدیع لازم است از لحاظ نظری به تبیین این نهادها پرداخته شود. تمامی این نهادها به نفع متهم بوده و در اصطلاح به نهادهای ارفاقی معروف هستند. از جمله این نهادها، جایگزین های حبس، نهاد تعویق صدور حکم و نظام نیمه آزادی، معافیت از مجازات و آزادی مشروط می باشند. هدف از این تحقیق کاهش مجازات حبس و نقش سیاست محوری قوه قضاییه در تاسیس نهادهای ارفاقی می باشد. در این راستا از روش کتابخانهای برای بررسی این موضوع استفاده شده است و نیز به بررسی این نکته پرداخته شد که طرح کیفرهای جایگزین در قانون مصوب 1392 به چه شکل بوده و چه انتقادهایی بر آن وارد است. از نتایجی که از این تحقیق به دست آمده این است که با رویکردی ترمیمی در کیفرهای جایگزین میتوان گفت که این جایگزین ها (تعویق تعقیب، تعلیق مراقبتی، نظارت قضایی و نظام نیمه آزادی) به بازسازی بزهکار و جبران خسارت بزه دیده و جلوگیری از تکرار جرم کمک کرده و در این راه سه نهاد جامعه، بزهکار، بزه دیده در تعامل با هم قرار می گیرند و با مشارکت یکدیگر در پیشگیری از تکرار جرم نیز نقش ایفا میکنند.

زندان، مجازات جایگزین حبس، نهادهای ارفاقی