حسین نوروزی قوشبلاغ - کارشناس ارشد هیدروژیولوژی، دانشگاه تبریز،
علی حنفی - دکتری جغرافیای آب و هواشناسی، دانشگاه افسری امام علی(ع)

موقعیت جغرافیایی ناحیه شمالغرب کشور، بخصوص منطقه آدربایجان و تحولات سیاسی در سرزمینهای پیرامونی آن باعث شده اند که این ناحیه اهمیت ژیوپلتیکی روزافزونی برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد، به گونه ای که هرگونه ناامنی در این ناحیه ضریب امنیتی ملی ایرا را ن کاهش میدهد . در این ارتباط، مساله هیدروپلتیک در این منطقه مستقیما بر روی امنیت داخلی و خارجی تاثیر میگذارد و در صورت بحران هیدروپلتیک، مشاجرات هیدروپلتیک میان دولتها و حتی در داخل کشور افزایش مییابد. هدف عمده و اصلی در این پژوهش عبارت است از بررسی هیدروپلتیک دریاچه ارومیه تاثیر آنها بر شرایط امنیتی ایران میباشد که میتواند در تصمیمگیریهای کلان کشور به منظور مدیریت صحیح منابع آبی کشور و منطقه، مورد استفاده واقع شود. بررسیها نشان میدهد که اگر دیپلماسی آب در این منطقه حساس به صورت صحیح و در نگاه کلانتر اجرا نشود، منطقه مورد نظر با سلسه مراتبی از تهدیدها روبرو خواهد شد،بدین معنا که برخی تهدیدها به عنوان عامل ایجاد و تقویت تهدیدهای دیگر عمل خواهند کرد در. این چارچوب، اولین جرقه بحران هیدروپلتیک به وسیله فعلیت یافتن تهدید زیست محیطی زده میشود که این تهدید زیست محیطی به شکلگیری تهدیدهای اقتصادی منجر میشود و تهدید اقتصادی نیز زمینه تحقق تهدیدهای اجتماعی و سیاسی را فراهم میسازد که مستقیما بر امنیت داخلی و خارجی اثرگذار میباشد. در صورت رفع نشدن تهدیدهای اجتماعی و سیاسی،دخالت دولتهای بیگانه همزمان با تنشهای داخلی ایجاد شده، در شدیدترین وجه آن میتواند به صورت تهدید نظامی و اقدام نظامی تجلی یابد .

شمالغرب، هیدروپلتیک، دریاچه ارومیه ، امنیت