محب علی آبسالان - عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان
مسعود رییسی - دانشجوی فارغ التحصیل ادیان و عرفان

در سیر مطالعات ادیان گوناگون، آیین کنفوسیوس را آیینی اخلاقی به شمار آورده اند؛ و شاگردانش او را بزرگترین معلم اخلاق در چین باستان معرفی نموده اند. زیرا که تعلیمات وی سرشار از جنبه های اخلاقی و تربیتی است که اصلاح جامعه و رساندن انسان به کمال نیک سرشتی را به دنبال دارد. اما کنفوسیوس چه عواملی را در تربیت انسان نقش اساسی می داند وی با بیان اینکه انسان دلی یا ژن موجب آرامش و استواری معنوی در جامعه خواهد شد، معتقد است که قانون لی و زبان شعر و موسیقی نه تنها ویژگی های تمثیلی، سیاسی، تعلیمی و توصیفی دارند بلکه به نوعی پیوند و هارمونی میان فرد، جامعه و خدایان را ایجاد می نماید. بنابراین کنفوسیوس با اعتقاد به اینکه این تعالیم همراه با برگزاری آیین ها ابزار تربیتی و اخلاقی نیرومندی دارد و باعث برانگیخته شدن نیکی در دل های مردم می شود. آن را به عنوان عالی ترین وسیله ارتباط عاطفی هر فرد با جامعه و با خدایان می داند و این معرفت شناسی و درک را برای همه طبقات اجتماعی لازم و ضروری دانست، زیرا این زبان نه تنها از جانب خدایان و ارواح نقش تعلیمی و تربیتی برای تعالی بخشیدن انسان دلی در افراد معمولی دارد، بلکه حکیمان و حکمرانان نیز می توانند این آموزه های اخلاقی را ارج نهند. در این مقاله با بیان آموزه های کنفوسیوس به توضیح رابطه عاطفی قانون لی ، شعر و موسیقی و انسان دلی پرداخته خواهد شد.

کنفوسیوس، انسان دلی، آیین، شعر، موسیقی، جامعه، تعلیم و تربیت