کبری محمدزاده نی - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه محقق اردبیلی
اردوان قربانی - استادیار گروه مرتع و آبخیز داری، دانشگاه محقق اردبیلی
کاظم هاشمی مجد - استادیار گروه علوم خاک، دانشگاه محقق اردبیلی
فرزاد میرزایی آقجه قشلاق - استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه محقق اردبیلی

در این تحقیق عناصر معدنی دو گونه ی Potentilla reptans و Tanacetum chiliophyllum بررسی شده است. نمونه برداری در سهمرحله ی فنولوژیکی (رویشی، گلدهی و بذردهی) و در دو جهت جغرافیایی (شمال و جنوبی) صورت گرفت. غلظت عناصر معدنی سدیم،پتاسیم، کلسیم، نیترات، فسفر، ازت، روی، مس، منگنز و آهن در نمونه های آماده شده به وسیله ی دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی وفلیم فتومتر اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SAS9.1 و با روش مدل عمومی خطی در قالب طرح کاملاتصادفی انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مراحل رویشی عناصر میکرو تفاوت معنی داری داشته اند و با پیشرفت مراحل رویشیمیزان آهن، روی و منگنز کاهش ولی میزان مس افزایش یافته است. برای مراحل رویشی عناصر ماکرو (کلسیم و نیترات) تفاوت معنی دارینشان دادند (p<0/01). اختلاف بین دو گونه در عناصر ماکرو مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد، برای پتاسیم، کلسیم، نیترات و فسفرمعنی دار، ولی برای جهت جغرافیایی تنها در کلسیم و نیترات معنیدار بوده است و برای مراحل رویشی همه ی عناصر ماکرو (کلسیم و نیترات)تفاوت معنی دار نشان دادند. همچنین بین دو گونه ی مورد بررسی، گونه ی P.reptans دارای عناصر ماکرو (پتاسیم، نیترات و فسفر) بیشترینسبت به گونه ی T.chiliophyllum می باشد. در حالت کلی نتایج نشان داد که مرحله رویشی و جهت جغرافیایی با تاثیر بر میزان عناصرمعدنی خاک و گیاهان مرتعی می تواند بر کیفیت عناصر معدنی تاثیرگذار باشد.

عناصر معدنی، مرحلهی رویشی، Potentilla reptans، منطقه شغال دره استان اردبیل