سمانه ذکایی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
ماهرخ فلاحتی رستگار - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
بهروز جعفرپور - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالرضا باقری - استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی جدایههای قارچ عامل پژمردگی و زردی نخود از دو نشانگر مولکولی RAPD و RFLP-PCR استفاده شد. در روش RAPD ،14آغازگر استفادهشده، چندشکلی خوبی را نشان دادند. بعد از بررسی الگوهای باندی این 14آغازگر، میزان قرابت ژنتیکی20جدایه بر اساس فاصله ژنتیکی بهصورت دندروگرام رسم گردید. تجزیه دندروگرام رپیدنشان داد که که بین منشا جغرافیایی جدایهها و گروههای ژنتیکی، ارتباط معنیداری وجود ندارد. در روش RFLP-PCR قطعات تکثیرشده با استفاده از آغازگرهای IGS2 و CLN12 در یک گروه طولی 2500bp قرار گرفتند. در کل،در اثر هضم محصول PCR با سه آنزیم برشی، 22عدد باند چندشکلی ایجاد شد که در این بین، آنزیم RsaI بیشترین تعداد باند چندشکلی (12باند) و آنزیم EcoRI کمترین تعداد باند چندشکلی (3باند) را تولید کردند. نتایج محاسبه فاصلهژنتیکی آنها نشان داد که جدایههای FOC86 ،FOC85 و FOC40) از نیشابور)، FOC32) از بجنورد)، FOC21 و FOC15) از بردسکن) و FOC11) از قوچان) کمترین فاصله و بیشترین شباهت ژنتیکی را از هم داشته و بیشترین فاصله ژنتیکی هم بین جدایه FOC6) از قوچان) با سایر جدایهها بهدست آمد. در این روش بین منشا جغرافیایی جدایهها با گروهبندی خوشهای آنها، رابطه آشکاری وجود نداشت.

RAPD ،PCR-RFLP ،Fusarium oxysporum f.sp. ciceri ،ژنتیکی تنوع