مرتضی جمشیدی - دانشآموخته کارشناسیارشد زراعت، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، اهواز
عبدالرزاق دانش شهرکی - استادیار گروه مهندسی زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
سیدمجتبی هاشمی جزی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری

بهمنظور مطالعه اثر محلولپاشی عناصر منگنز و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانهی لوبیاقرمز (.L vulgaris Phaseolus (در شرایط خشکی آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرکرد بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سهتکرار اجرا شد. تنش خشکی بهعنوان فاکتور اصلیشامل سهسطح S1 ،S2 و S3) بهترتیب آبیاری پس از 50 ،70 و 90میلیمتر تبخیر از تشت کلاس A (و فاکتور فرعی شامل ترکیب فاکتوریل محلولپاشی عناصر منگنز و روی، هر کدام در سهسطح شامل محلولپاشی با آبمقطر،محلولپاشی 5/1 در هزار و محلولپاشی 3 در هزار از منابع سولفاتمنگنز و سولفاتروی بود. نتایج نشانداد که تنش خشکی اثر معنیداری بر کلیه صفات موردبررسی داشت و بیشترین مقادیر تعداد غلاف در بوته ( 2/14 ،(عملکرد دانه(4/3172کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (1/9124کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمارS1 بود؛ درحالیکه بیشترینمقادیر تعداد دانه در غلاف (7/4 ،(وزن صددانه (26گرم) و شاخص برداشت (4/36 (در تیمار S2بهدست آمد. کمترین مقادیر صفات اندازهگیریشده در تیمارS3 مشاهده شد؛ بهنحویکه تعداد غلاف در بوته (5 ،(تعداد دانه در غلاف ( 6/3،(وزن صددانه (4/21گرم)، عملکرد دانه (5/774کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک ( 7/5451کیلوگرم در هکتار) و کاهش درصد60/8 و 40/2 ،75/6 ،12/6 ،20 ،64/8 بهمیزان بهترتیب شاهد تیمار به نسبت) 13/6) برداشت شاخصیافتند. اثر ساده محلولپاشی عناصر منگنز و روی نیز در مورد کلیه صفات، بهجز شاخص برداشت و وزن دانه معنیدار و متناسب با افزایش مصرف عناصر موردبررسی، از روند افزایشی برخوردار بود، بهنحویکه عملکرد دانه در تیمارهایمحلولپاشی 3 در هزار منگنز و روی نسبت به تیمار شاهد بهترتیب بهمیزان 3/36 و 2/28درصد افزایش یافت. بررسی اثرات متقابل نیز نشانداد که در شرایط تنش خشکی محلولپاشی منگنز اثر مساعدتری نسبت به محلولپاشی روی درمورد صفات تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه داشت. بهطورکلی اگرچه محلولپاشی منگنز و روی سبب افزایش عملکرد دانه گردید، اما در شرایط تنش خشکی، محلولپاشی منگنز تاثیر بهتری در تخفیف اثرات سوء تنش خشکی داشت.

تغذیه گیاه، حبوبات، شاخص برداشت، عناصر کممصرف، کمآبیاری