بابک قنبرزاده - دانشیار، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
اکرم پزشکی - دانشجوی دکتری، مهندسی علوم و صنایع غذایی، گرایش شیمی مواد غذایی، دانشگاه تبریز
حامد همیشه کار - دانشیار، مرکز تحقیقات دارویی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
محمد مقدم - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

درون پوشانی ترکیبات آبگریز از جمله ویتامینهای محلول در چربی در ساختارهای لیپوزومی، روشی بالقوه موثر جهت حفظ آنها در برابر واکنش -های مخرب در طی دوره ی نگهداری، معرفی شده است. از جمله مزایای بالقوه ی لیپوزوم ها، امکان درون پوشانی هر سه دسته مواد محلول در آب،محلول در چربی و ترکیبات آمفی فیل و به کارگیری مواد طبیعی غذایی با اثرات مفید درمانی مانند لستین در تولید آنهاست. در این پژوهش، به تعیینویژگی های نانولیپوزوم های حاوی ویتامین A پالمیتات تولید شده به روش هیدراسیون لایه ی نازک و به کمک امواج فراصوت و با استفاده از غلظت های متفاوت لسیتین- کلسترول (شامل 60-0، 20-10، 40-20 و 30-30 میلیگرم) پرداخته شده است. بمنظور تعیین خواص کاربردی نمونه ها، آزمون هایتعیین اندازه و توزیع اندازه ذرات، پتانسیل زتا، بررسی ریزساختار، کارایی درون پوشانی و پایداری نانولیپوزوم ها در طی مدت نگهداری انجام گردیدند.اندازه ی ذرات درمحدوده 76-115 نانومتر و توزیع اندازه ی ذرات باریک و تک مد (اسپن=0/88-0/6) بود. افزودن کلسترول اثرمعنی داری براندازه ی ذرات نشان نداد ولی مقادیر زیاد کلسترول موجب کاهش کارایی درون پوشانی گردید. با ورود کلسترول و همچنین ویتامین به ساختار نانولیپوزوم، پتانسیل زتا از 29 - به 58 - میلی ولت افزایش یافت که نشان دهنده ی بهبود پایداری الکترواستاتیک نانولیپوزوم ها بود. در کل، غلظت 50 به 10 میلی گرم لستین به کلسترول، به عنوان غلظت مناسب در تولید فرمولاسیون بهینه نانولیپوزوم ها با توزیع ذره یکنواخت و تک مد (اسپن=0/74) و کارایی درون پوشانی 15/8% شناخته شد.

نانولیپوزوم، ویتامین A پالمیتات، درون پوشانی، پایداری فیزیکی